1.1-§. Informatika fanining vujudga kelishi tarixi va xozirgi kundagi o‟rni.
Informatika fani haqida so‘z yuritishdan
oldin uning vujudga kelishi,
tarixiga bir nazar tashlasak. Informatika atamasi lotincha ―informatik‖ so‘zidan
kelib chiqqan bo‘lib, tushuntirish, xabar qilish, bayon etish ma‘nolarini anglatadi.
Frantsuzcha ―informatique‖ (informatika) so‘zi axborot avtomatikasi yoki
axborotni avtomatik qayta ishlash ma‘nosini anglatadi. Ingliz tilida so‘zlashuvchi
mamlakatlarda bu atamaga Somputer science (komp‘yuter texnikasi haqidagi fan)
sinonimi mos keladi. Informatika 60-yillarda Frantsiyada elektron hisoblash
mashinalari yordamida axborotni qayta ishlash bilan shug‘ullanuvchi
sohani
ifodalovchi atama sifatida yuzaga keldi.
Informatikaning inson faoliyatining
mustaqil sohasi sifatida ajralib chiqishi birinchi navbatda komp‘yuter texnikasining
rivojlanishi bilan bog‘liq. Bunda asosiy xizmat mikroprotsessor texnikasiga to‘g‘ri
keladi, uning paydo bo‘lishi 70-yillar o‘rtalarida ikkinchi elektron inqilobini
boshlab berdi. Shu davrdan boshlab hisoblash mashinalarining
element negizini
integral chizma va mikroprotsessorlar tashkil etdi. Informatika atamasi nafaqat
komp‘yuter texnikasi yutuqlarini aks ettirish va foydalanish,
balki axborotni
uzatish va qayta ishlash jarayonlari bilan ham bog‘lanadi. Informatika axborotni
qayta ishlash, ularni qo‘llash va ijtimoiy amaliyotning turli sohalariga ta‘sirini
EXM tizimlariga asoslangan holda ishlab chiqish,
loyihalash, yaratish, baxolash,
ishlashning turli jihatlarini o‘rganuvchi kompleks
ilmiy va muxandislik fani
sohasidir. Informatika bu jihatdan axborot modellarini qurishning umumiy
metodologik tamoyillarini ishlab chiqishga yo‘naltirilgan. Shu bois axborot
uslublari ob‘ekt, xodisa, jarayon va xokazolarni
axborot modellari yordamida
bayon etish imkoniyatiga egadir.
Informatikaning vazifalari, imkoniyatlari, vosita va uslublari ko‘p
qirrali
bo‘lib, uning ko‘plab tushunchalari mavjud. Ularni umumlashtirib quyidagicha
talqinni tavsiya etamiz. INFORMATIKA-komp‘yuterlar yordamida va ularni
qo‘llash muhiti vositadsida axborotni yangilash jarayonlari bilan bog‘liq
inson
faoliyati sohasidir.
O‘zbekiston Respublikasi informatika va hisoblash texnikasi yo‘nalishida jaxon
darajasidagi ilmiy Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarida yaratilayotganligi,
ularda tadqiqotlar muvaffaqiyatli olib borilayotganligi
bilan shartli ravishda
faxrlana oladi. "Matematika fanining ehtimollar nazariyasi va matematik statistika,
differentsial tenglamalar va matematik fizika, funktsional tahlil sohasidagi
yutuqlari respublikadan ancha uzoqda ham mashxur" deb yozadi O‘zbekiston
Respublikasi Prizedenti I.A.Karimov.
Do'stlaringiz bilan baham: