Akademik litsey, kasb-hunar kollejlarida informatika fanini o

Ko‟zoynak tanlash. 
Ko‘zlaringizning ko‘rish qobiliyati yaxshi bo‘lsa va 
qoidalarga amal qilsangiz, qo‘rqmang, ko‘rish qobiliyatingiz pasaymaydi. 
Ko‘zoynak taqsangiz va ayni paytda ko‘zoynakni olish yodingizdan ko‘tarilgan 
bo‘lsagina monitorga yaqinroq surilib o‘tirishingiz mumkin. Lekin ko‘zoynagingiz 
bor bo‘lsa, komp‘yuter bilan ishlayotganda albatta taqib oling. 
Yaqinni ko‘ra olmaydiganlar va astigmatizmi borlar komp‘yuter bilan 
ishlaganda uzoqni ko‘ra olmaydiganlarga nisbatan tezroq charchaydilar, natijada 
bosh og‘riy boshlashi mumkin. U holda ko‘z shifokori bilan maslahat qiling va u 
sizga ko‘zlar uchun maxsus mashqlar kursini belgilaydi. Komp‘yuterda 3-4 soat 
davomida ishlagandan so‘ng ko‘zlarga dam bermoq zarur. 
Ko‘rish qobiliyatining turli nuqsonlari bor bo‘lgan taqdirda komp‘yuter bilan 
ishlashda nimalarga ahamiyat bermoq kerak? Bunday odamlar komp‘yuter bilan 
ishlashidan avval bajariladigan ish turi va uning qanchalik og‘irligi, shuningdek, 
nuqson xarakterini eotiborga olishlari kerak. Rossiya Federatsiyasi tibbiiy sanoat 
sog‘likni saqlash vazirligining bu haqdagi hujjatida ishga qabul qilinayotganlar 
avval 
oftalmolog 
ko‘rigidan o‘tishlari shart ekanligi aytib o‘tilgan. 
Ikkinchi toifali og‘irlikdagi ishlar ko‘zlarni zo‘riqtirmaydi, bunday ishlar 
bilan shug‘ullanadigan shaxslarning maxsus ko‘rikdan o‘tishlariga hojat yo‘q, 
lekin hech bo‘lmaganda ko‘zlarning birining korreksiyali ko‘rish darajasi 0.4dan 

---

kam bo‘lmasligi kerak, shunda standart shriftni 60-70 sm masofadan bemalol o‘qiy 
olish mumkin, ko‘rish qobiliyati past bo‘lsa shriftni kattalashtirish, yani ishchi 
dasturni o‘zgartirish kerak bo‘ladi. Ikkinchi toifali og‘irlikdagi ishlarda ko‘zlar 
zo‘riqadi. Bunday ishga qabul qilinayotgan shaxslar yaqinni va uzoqni ko‘rish 
darajalari 8.0 dptr gacha, astigmatism 3,0 dptr.gacha, korreksiyali ko‘rish 
ravshanligi 
darajasi 
0.5/0.2 
bo‘lishi 
mumkin, 
kompensatsiyasiz 
va 
subkompensatsiyali 
glaukomasi 
borshaxslar 
ishga 
qabul 
qilinmaydilar. 
Uchinchi toifadali og‘irlikdagi ishlar operatorlarning ko‘rish aozolariga 
yanada kuchliroq talablarni qo‘yadi. Yaqinni ko‘ra olmaslik darajasi 2,0 dptr. 
gacha, uzoqni ko‘ra olmaslik 5,0 dptr.gacha astigmatizmi 1,5 dptr.gacha 
korreksiyali ko‘rish ravshanligi 0,9/0,6dan past bo‘lmasligi kerak. Avvaldan 
ishlayotganlar uchun yaqinni ko‘ra olmaslik darajasi 3,0 dptr.gacha, uzoqni ko‘ra 
olmaslik darajasi 6,0 dptr.gacha, astigmatism 2,0 dptr.gacha, korreksiyali ko‘rish 
ravshanligi esa 0,7/0,5 dan past bo‘lmasligi kerak. Bundan tashqari, ishga qabul 
qilinayotganlarda akkomodatsiya hajmi uning yoshi bilan mos bo‘lishi lozim (20 
yoshgacha –5,0 dptr, 21-25 yoshdagilar –4 dptr, 26-30 yoshdagilar-3,0, 31-35 
yoshdagilar –2,0 dptr, 35 yoshdan oshganlar uchun bunday talablar yo‘q) 
Ko‘z ichi bosimining oshishiga moyilligi bor shaxslar ishga qabul 
qilinmaydi. 
Ko‘z shamollashi va allergik kasalliklar oqibatida ko‘zlaridan yosh oqish, 
yorug‘likdan qo‘rqish va boshqalar, ko‘z pardasi va ko‘rish nervi kasalliklariga 
uchragan shaxslar ikkinchi va uchinchi toifali og‘irlikdagi ishlarga qo‘yilmaydilar. 
Rangli ma‘lumotlarga ega dasturlar bo‘yicha ishlashda ranglarni ajrata bilish 
qobiliyatining buzilishi yo‘l qo‘yib bo‘lmaydigan holdir (qizil rangni ajrata 
olmaslik – pronotopiya, yashil rangni ajrata olmaslik –deyteranopiya). 
Displeylardan foydalanuvchilarning optik korreksiyasi tamoyillari korreksiyaning 
umumiy tamoiyllaridan farq qilmaydi.