M. H. Ahmedov, M. R. Shermatov farg‘onaning umurtqali


Qalqontumshuq, Bo‘shilon – Ancistrodon halys Pall



Download 1,91 Mb.
Pdf ko'rish
bet21/55
Sana29.01.2022
Hajmi1,91 Mb.
#418945
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   55
Bog'liq
fargonaning umurtqali hajvonlari

Qalqontumshuq, Bo‘shilon – Ancistrodon halys Pall.
Chinqiroq ilonlar oilasining bir 
urug„i bo„lib, Farg„ona atrofida zaharli 
ilonlarning faqatgina shu bitta turi 
uchraydi. Uzunligi 75 sm gacha. orqa 
tomoni 
och 
yoki 
to„q kulrang, 
ko„ndalang qora dog„lari tanadan 
dumining ustigacha davom etadi. 
Tananing ikki tomonida bo„yiga 
cho„zilgan xolchalardan iborat yo„li bor. Qorin tomoni oq yoki qoramtir rangga 
ega. Bizdagi yashab turgan boshqa ilonlardan farqi, boshi biroz yapaloqlashgan 
bo„yindan alohida ajrab turadi. Tumshug„ining ikki tomonida burun teshigi bilan 
ko„zi oralig„ida chuqurcha bor. Farg„ona vodiysi atroflaridagi tog„lar va tog„ 
etaklarida, qabristonlarda sichqon va kalamush uyasi atrofida uchratish mumkin. 
Kun botib, qorong„u tushishi bilan ovqat axtarib aktiv faoliyatga o„tadi. Bu zaharli 
ilon kaltakesak, mayda kemiruvchilar, qushlar va hasharotlar bilan ovqatlanadi. U 
serg„azab, johil ilonlardan emas, odam sharpasini eshitsa, ohista berkinadi, faqat 
payti kelganda zaharli tishlari bilan tishlab zaharlashga intiladi. Bu ilon tishlagan 
joyda va u joy atrofida shish paydo bo„ladi, sezilarli og„riq bo„lib, 5-10 kunda o„tib 
ketadi. Agar ot, qo„y, mollarni o„tlab yurganida tumshuqlarini chaqib olsa, halok 
etadi. Bahorda uyqudan turib, tezda urchishga harakat qiladi. Urg„ochisi sentyabr 
oyida 15-20 sm gacha tirik bola tug„adi. 


16 
QUSHLAR SINFI 
Qushlar sinfi umurtqali hayvonlarni yuqori darajada rivojlangan guruhi 
bo„lib, xilma xil ekologik sharoitlarni egallagan. Bosh miya yaxshi 
rivojlanganligidan qushlarning xulq-atvorlari ancha murakkablashgan. Farg„ona 
shahrida o„troq va kelib-ketuvchi qushlarning 80 ga yaqin turi hisobga olingan.
Qushlar insonlarga estetik zavq berish bilan birga, daraxt, butalar va 
o„tsimon o„simliklar zararkunandalarini qirish bilan katta foyda keltiradi. 
Farg„ona shahrida yashovchi qushlarning biologiyasi va ekologik 
xususiyatlari bilan qisqacha tanishib o„tamiz.

Download 1,91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   55




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish