Ajiniyoz nomidagi nukus davlat pedagogika instituti sapayeva feruza davlatovna

 
Shu oʻrinda T.Umrzoqov maqolasida keltirilgan bir misolga 
e’tibor qarataylik. I.Gʻafurov tarjimasida:
Doʻstlar ichaylik xola uchun, 
 
Bordir xolasi Malliganning, 
 
Saranjom-sarishta roʻzgʻori, 
 
Xonadoni Hanniganning...
 
Maqola muallifi esa bu misralarning quyidagicha tarjimasini 
taklif qiladi:
Malliganning xolasi boʻlsin salomat, 
 
Sababin soʻrasangiz men sizga aytay: 
 
Xola farosati va saranjomligi
 
Hannigan roʻzgʻorin qildi sarishta.
 
206

---

Oddiy kitobxon ham I.Gʻafurov tarjimasidagi badiiylik jilolarini, 
ayni paytda T.Umrzoqov taklif etayotgan variantning bunday 
jozibadan mutlaqo xoli ekanini anglaydi. Agar “Uliss”ning tarjimasi 
soʻzma-soʻz amalga oshiriladigan boʻlsa, bilmadik, roman matni 
qanday mazmun va shakl kasb etarkan. 
Maqola muallifi fikricha “rus tiliga notoʻgʻri tarjima qilingan” 
“Uliss” romanining Xinkis va Xorujiy tarjimasi dastlab akademik 
D.Lixachyov soʻzboshisi bilan va atoqli adib Ch.Aytmatovning 
nazaridan oʻtib e’lon qilingani, ularning e’tirofiga sazovor boʻlganini 
ham eslab oʻtish joiz. 
* * * 
I.G‘afurov, 
A.Abduazizov, 
Q.Musayev, 
O.Mo‘minov, 
N.Qambarov, Sh.Sirojiddinov kabi taniqli tarjimon va tarjimashunos 
olimlarimizning sa’y-harakati tufayli tarjima nazariyasi va 
amaliyotiga oid darslik hamda o‘quv qo‘llanmalari chop etildi. 
“O‘zbekiston adabiyoti va san’ati” gazetasi, “Jahon adabiyoti”, 
“Sharq yulduzi”, “Zvezda Vostoka”, “O‘zbek tili va adabiyoti”, 
“Tafakkur”, “Filologiya masalalari” jurnallarida tarjima nazariyasi 
va amaliyotiga oid maqolalar, bahs-munozaralar bosilmoqda. 
Vaholanki, o‘tgan “XX asr – tarjima asri” (P.F.Kaye) tarzida tarixda 
muhrlangan bo‘lsa, XXI asrda tarjima jahon xalqlari va 
sivilizatsiyasi o‘rtasidagi “kommunikativ vosita” (P.M.Toper) 
sifatida yanada ham muhim ahamiyat kasb etishi turgan gap. Bu fikr 
FITning so‘nggi yillarda London, Moskva, Melburn va Shanxay 
simpoziumlarida ham olimlar tarafidan takror-takror aytilib o‘tildi. 
Endilikda, “o‘zbek adabiyoti asta-sekinlik bilan jahon adabiyoti 
jarayonlari bilan tutashib borayotgan” (I.G‘afurov) ekan, tarjima 
amaliyoti va uning nazariy jihatlariga ham jiddiy e’tibor 
qaratmog‘imiz lozim bo‘ladi.