Psixomotor (xarakatga oid) soha.
Bu o‘qituvchining psixologik, ma’naviy xatti-xarakatini
maqsad sari yo‘naltiriSh bilan bog‘liq holatdir. YA’ni, unga harakat yo‘naliShini ongli raviShda
boShqariSh, harakatlarning o‘z o‘rnida, o‘qituvchi-o‘quvchi eteketi doirasida bo‘liShini ta’minlaSh,
chaqqonlik, aktyorlik mahoratini namoyon etiSh, tartibli, estetik harakatni muvofiqlaShtiriSh
ShakllantiriShga oid maqsadlar kiradi.
Psixomotor soha o‘quv maqsadlari aniq namoyon bo‘ladigan hatti-xarakatlar bilan
xarakterlanadi.
B.Blum taksanomiyasining tarkibiy qismlari: biliSh,tuShuniSh, qo‘llaSh, analiz,
sintez, baholaSh kabilardan iboratdir.
BiliSh-
ilmiy-nazariy bilimlarni g‘oyalar, aniq dalillar, xulosa va tavsiyalar, amaliy tajriba
asosida
xotirada
saqlab
qoliShdan
iboratdir.
Egallangan
bilim
takror
alaSh
zamirida
mustahkamlanadi, darslikdan taShqari uslubiy, o‘quv qo‘llanmalar, OAV, internet materiallari
vositasida to‘ldiriladi, boyitiladi. BiliSh ma’naviy komillik poydevoridir. B.Blum taksanomiyasi
bo‘yicha kognitiv sohada quyidagi talablarga alohida e’tibor beriSh maqsadga muvofiqdir:
- ilmiy-nazariy dalillar, atamalarni biliSh;
- dalillarni tanlaSh vaanglaSh usulini biliSh;
- voqea-xodisalarning taraqqiyot dinamikasini biliSh;
- guruhlaSh, tabaqalaSh, turkumlaShni biliSh;
- nazorat qiliSh, xulosalaSh, baholaSh mezonlrini biliSh;
- qo‘llaniladigan usul va yo‘llarnibiliSh;
- voqea-xodisalar boriShi, natijasi, mohiyatini oldindan baShoratlaShni biliSh;
- egallangan nazariy bilimlarni amaliy faoliyatda qanday jarayon va holatda qo‘llaShni biliSh.
TuShuniSh
-
dars jarayonida o‘rganiladigan nazariy tuShunchalarni mazmun va mohiyatini
ongli raviShda anglaSh, ularga nisbatan o‘z munosabatini ShakllantiriShdir. SHuningdek, o‘quvchi
tomonidan egallangan nazariy bilimlarni og‘zaki yoki yozma raviShda tuShuntirib beriSh, bayon
etiShi, voqea va xodisalarning boriShi natijasi, oqibatini oldindan tasavvuretiSh, Shunga qarab o‘z-
o‘zininig faoliyatini algoritmlaShtiriShdan iboratdir.
Qo‘llaSh
-
o‘rganilgan materiallarni zarur vaziyat bo‘lgan vaqtda qo‘llaShdan iboratdir.
Bunga g‘oyalar, tuShunchalar, qonun-qoidalar, atamalar, metodlar, qonuniyatlar, tamoyillar, xulosa
va tavsiyalar amalda qo‘llaSh nazarda tutiladi. Bu o‘quv maqsadlari taksanomiyasining materialini
biliSh, tuShuniShga nisbatan materialni yuqori darajada egallanganligini amalda namoyon etuvchi
ma’suliyatli bosqich hisoblanadi.
Tahlil-
Bu materialni yaxlit yoki qismlarga bo‘lib biliShni anglatadi. Bu jarayon mantiqiy
tafakkurni talab etadi. O‘quvchining bilim darajasi, materialni mazmun va mohiyatan chuqur anglab
etiShi, tuShuniShi, amaliyotda qo‘llay oliShi tahlilni asosli va iShonchli bo‘liShi uchun zamindir.
Tahlillar asosida xulosa va tavsiyalar iShlanadi, o‘quv maqsadlarining fan yoki alohida bo‘lim,
mavzular bo‘yicha kelgusi faoliyat uchun maqsadlar belgilab olinadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |