Book · January 017 citations reads 5,818 authors

 
 
Diplomatik yozishmalarni olib borish 
Diplomatik hujjatlarga: davlat arboblarining nutqlari, notalar, maktublar va 
memorandumlar  kiradi.  Ularda  davlatning  xalqaro  miqyosdagi  muammolarga 
munosabati  va  hukumatning  ularga  nisbatan  tutgan  mavqei  bayon  qilinadi. 
Yuqorida  ko‘rsatilgan  hujjatlarda  biror-bir  davlatni  tan  olish  va  diplomatik 
aloqalarni  o‘rnatish,  faol  xalqaro  muammolarni  hal  etish  bo‘yicha  takliflar,  davlat 
suvereniteti  yoki  xalqaro  huquq  tamoyillarini  buzish  bilan  bog‘liq  harakatlarga 
nisbatan qarshiliklarga doir ma’lumotlar bayon qilingan bo‘lishi mumkin. 
Xalqaro  diplomatik  amaliyotda  quyidagi  hujjat  turlari  yuritiladi:  shaxsiy 
notalar,  eslatma  qaydlari,  memorandumlar,  shaxsiy  yarimrasmiy  xatlar.  Shaxsiy 
nota  birinchi  shaxs  nomidai  tuzilib,  ikki  tomonni  qiziqtiruvchi  biror-bir  hodisa 
haqidagi  ma’lumotga  ega  bo‘ladi.  Yuqori  darajadagi  muhim  xalqaro  masalalar 
haqidagi shaxsiy nota yozishmasi shaxsiy maktub darajasiga ko‘tarilishi mumkin. 
Verbal nota juda keng tarqalgan diplomatik hujjat hisoblanadi. U uchinchi 
shaxs nomidan yozilib, tegishli Tashqi ishlar vazirligi yoki elchixonalar tomonidan 
keng qamrovli masalalarni, xususan, siyosiy, iqtisodiy, protokol va ogohlantiruvchi 
xarakterga ega bo‘lgan masalalarni ko‘rib chiqish va hal etish uchun yoziladi. 
Eslatma  yozuvlar,  odatda,  og‘zaki  qilingan  bayonotning  muhimligini 
ta’kidlab  o‘tish  uchun  shaxsan  topshiriladi.  Ular  shaxsi  aniqlanmagan  holda 
tuziladi: “ma’lum qilinmoqda” qabilida. 
Memorandum biror-bir masalani juda aniq ko‘rsatadi va o‘zida  fakt, tahlil 
va argumentlarni mujassam etadi. 
Shaxsiy xat deyarli norasmiy hujjat bo‘lib, rasmiy shaxslarga yo‘llanadi va 
yozishmalarning  ma’lum  qoidasiga  qat’i  amal  qilishni  ko‘zlamaydi  hamda  xat 
yo‘llangan shaxsning mas’uliyati doirasida hal etilishi mumkin bo‘lgan masalalarni 

---

60 
 
echish  uchun  ishlatiladi.  Bunga  misol  tariqasida  tashkil  etilgan  qabul  yoki 
konsertda ishtirok etishdan minnatdorchilik bildirilgan xatlarni keltirish mumkin.