Book · September 005 citations 35 reads 4,397 author

eski
” bilgiden “
yeni
” bilgiye doğru bir yön çiz-
diği öne sürülmüştür. Buna bağlı olarak, bir yandan “izleğin” “eski” bil-
giyle ilişkisi kurulurken, öte yandan da “odağın”, “yeni bilgiyle” ilişkisi 
kurulmuştur. Örneğin, 
“
The book 
received a great publicity in 
China
”. (Kitap Çinde çok tutuldu) 
İzlek (eski bilgi)   
 
 
 
 
Odak (yeni bilgi) 
şeklinde bir tümce de bilgi akışı eski bilgiden yeni bilgiye doğrudur. Kuş-
kusuz, yazarın okura götürülmesi gerektiği kullanmalık metinlerde metnin 
“anlaşılırlığı”  açısından  bu  şekilde  bir  izlek  çizilmesi  doğaldır.  Bu  du-
rumda hem “izlek” ve “odak”, hem de “eski bilgi” ve “yeni bilgi birimi" 

---

 
125 
arasında bir köprü kurulmuş olur. Ne var ki, Baker’ın, Halliday’ in bilgi-
nin akışıyla ilgili verdiği bu bilgiyi, çevirinin amacına bağlı olarak deği-
şebileceğini öne sürerek, sonradan Firbas’ın iletişimsel devingenlik bağ-
lamında ele aldığı “işlevsel tümce kuramı”nı kendine dayanak seçtiği gö-
rülür. Buna göre, yazarın, metin türüne ve erek dile bağlı olarak söylemi 
iletişimsel  devingenliği  sağlamak  üzere  “yeni  bilgiyle”  başlatmak  iste-
mesi durumunda, çevirmen, söylemi başlatan öğeyi,  sözdizimsel  sırala-
mayı bozarak tümcenin başına alabilir. Örneğin, yukarıda verilen örneğe 
göre kitabın özellikle “Çin’de” tutulmuş olması bilgisi öncelik taşıyorsa 
bu durumda aynı tümce “
In China 
the book received a great popularity” 
(Çin’de kitap çok tutuldu) şeklinde değişerek bilgi akışının “odak”tan, “iz-
leğe” kaydığı görülür(Baker 1992: 165). Bununla  ilgili bir başka  örnek 
daha  verilecek olursa  “Nous attendimes  en  vain”  şekinde  Fransızca  bir 
tümcenin İngilizce sözcüğü sözcüğüne çevirisinde “