Biologiya 5 new indd

Q
  edurtm_uz
•  o  simliklarni  changlatadi  (asalari,  kapalak).
Inson  faoliyatidagi  ahamiyati:
•  oziq-ovqat  (g o ‘sht,  tuxum);
•  sanoat  xomashyosi  (jun,  pat);
•  transport  vositasi  (ot,  eshak);
•  q o ‘ riqchi  (it);
•  dorivor  (ilon  zahari,  bo‘ rsiq  yo g ‘ i);
•  kasallik  tarqatuvchi  (pashsha,  chivin);
•  kasallik  q o ‘zg‘atuvchi  (leyshmaniya,  triponosoma).
H a y v o n la r  s is te m a tik a s i.  Hayvonot  dunyosi  xilma-xil  bo‘ lib,
2,5  mln  ga  yaqin  turni  o‘z  ichiga  oladi.  Ularni  farqlashda  hayvon­
lar  sistematikasidan  foydalaniladi.  Hayvonot  dunyosi  umurtqasining 
mavjudligiga  ko‘ ra,  umurtqali  va  umurtqasiz  hayvonlarga  b o ‘ linadi. 
Umurtqa  ichki  organlar  uchun  tayanch  vazifasini  bajaradi.  Umurt- 
qalilarga  bitta  tip  xordalilar  tipi  kiradi.  Xordalilar  tipi  esa  baliqlar,
5 5 -ra m .  Hayvonlar  sistematikasi. 
60

---

suvda  hamda  quruqlikda  yashovchilar,  sudralib  yuruvchilar,  qush- 
lar  va  sut  emizuvchilar  sinflariga  b o ‘ linadi.  Umurtqasiz  hayvonlarga 
sodda  hayvonlar  tipi,  b o ‘shliqichlilar  tipi,  yassi  chuvalchanglar  tipi, 
to ‘garak  chuvalchanglar  tipi,  halqali  chuvalchanglar  tipi,  mollyus- 
kalar  tipi  va  b o ‘g ‘ imoyoqlilar  tipi  kiradi.
Hayvonlarni  sistematikaga  solishda  quyidagi  sistematik  birliklar- 
dan  foydalaniladi: