O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti axmedova Dildora Bahodirovna

1) ochiq bo‘g‘in 
– bir tovushli yoki oxiri unli tovush bilan tugagan bo‘g‘in: 
o-vo-za, o-i-la, ba-ho, bi-no, ja-zi-ra-ma;
                

---

53 
 
 
 
2) yopiq bo‘g‘in 
undosh tovush bilan tugagan bo‘g‘in: 
zarb-dor, zum-rad. 
 
Bo‘g‘inlar  qanday tovush bilan boshlanishiga ko‘ra ham ikki xil bo‘ladi:   
1) berkitilgan  bo‘g‘in 
undosh bilan boshlanadi: 
ta-lab, tinch-lik;
               
2) berkitilmagan  bo‘g‘in 
unli bilan boshlanadi: 
o‘-qish, a’-lo. 
    Tarkibidagi bo‘g‘inlar soniga ko‘ra so‘zlar bir bo‘g‘inli 
(ish, ko‘k, kam, oz, besh, 
yuz, sen, pisht, ol, yoz
); ikki bo‘g‘inli 
(da-la, qush-cha, yax-shi, shar-bat, qi-zil, ik-
ki,  ol-ti,  o‘t-tiz,  ni-ma,  ham-ma,  ish-la,  bor-di,  bu-gun);
  ko‘p  bo‘g‘inli  (qo‘-g‘ir-
choq, a-ra-va-cha, pla-ne-ta-riy ...) bo‘ladi. 
     So‘zlarni  bo‘g‘inga  to‘g‘ri  ajrata  bilish  muhim  amaliy  ahamiyat  kasb  etadi. 
Chunonchi: 1) yozuvda so‘zning bir qatorga sig‘may qolgan qismi ikkinchi qatorga 
bo‘g‘in  asosida  ko‘chiriladi;  2)  barmoq  vaznida  yoziladigan  she’r  misralari bo‘g‘in 
sonining  teng  bo‘lishiga  asoslanadi;  3)  birinchi  sinf  o‘quvchilarini  savodga 
o‘rgatish  davrida  ham  asosiy  diqqat  so‘zlarni  bo‘g‘inlab  o‘qish  va  yozishga 
qaratiladi. 
     5.  Tovush
  nutqning  bo‘g‘in  (yoki  so‘z)  tarkibidagi  eng  kichik, fonetik jihatdan 
bo‘linmaydigan  birligidir: 
bola
  so‘zi 4 tovushdan  
(b,o,l,a)
 iborat.