Samarqand iqtisodiyot va servis instituti «xalqaro turizm va turizm servisi» kafedrasi

Turizm  industriyasining tarkibiy qismi 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1. Tashkillashtirish 
1.1.
 
Turoperatorlar 
1.2.
 
Turagentliklar 
1.3.
 
Kasaba uyushmalari 
 
Tasniflanadigan  
belgilar
 
 
 
Tasniflanadigan  
Belgilarning turlari
 
 
 
3.1.  Otellarga, mehmonxonalarga 
3.2.  Motellarga 
3.3.  Pansionatlarga 
3.4.  Kempinglarga 
3.5.  Palatkalarga 
3.6.  Rotellarga 
3.7.  Botellarga 
3.8.  Sanatoriylarga 
3.9.  Flotellarga 
3.10. Xostellarga 
3.11. Otel-klublarga 
3.12. Turbazalarga 
3.13. Turistlik uylarga 
3.14. Appartamentlar 
 
 
3. Turistlarni  joylashtirish 
 
2. Turistlarni tashish 
transporti 
 
2.1.
 
Fillar,  tuyalar,  otlar,  eshaklar,  itlar 
kabi  xayvonlarda 
2.2. 
Mexanik 
harakat 
vositalaridan   
(velosiped,  avtomobil,  avtobus,  temir 
yuldan) 
2.3.  Xavoda  harakatlanish  vositalaridan 
(xavo transportidan) 
2.4.  Suv  transportidan  –  sollar,  daryo  va  
dengiz  suv  usti    va  osti      kemalaridan 
foydalanish 
 

---

168 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Bu  iste’molchiga  -  turistga  yoki  
mijozlarga  ayrim  turistik  xizmatlar  va 
turlarni  chakana  sotish 
funksiyasini 
amalga oshiruvchi korxona yoki jismoniy 
shaxsdir. 
 
8. Turistik agentliklar 
(turagent)
 
 
 
7. Turoperatorlar
 
 
Turoperatorlar 
turistik 
mahsulotni 
shakllantirishini, 
uni 
bozor 
tomon 
haraktaini, 
shuningdek, 
realizatsiya 
qilinishini taminlovchi yuridik shaxsdir.
 
 
4. Turistlarni  ovqatlantirish
 
 
4.1.  Kafelarda 
4.2.  Barlarda 
4.3.  Restoranlarda 
4.4.  Sharq taomlari oshxonalarida 
4.5.  G‘arb taomlari oshxonalarida 
4.6.  Yevropa taomlari oshxonalarida 
4.7.  Milliy taomlar oshxonalarida 
4.8.  Pavilonlarda
 
 
5. Turistlarni sayohat joylari 
bilan tanishtirish 
 
5.1.  Tarixiy-me’moriy obidalar bilan 
5.2.  Mustaqillik  inshootlari bilan  
5.3.  Arxeologik qazilmalar bilan 
5.4.  G‘aroyib voqealardan qolgan 
qoldiqlar bilan 
5.5.  Ko‘rkam bog‘lar bilan 
5.6.  Xushmanzara tog‘lar bilan 
5.7.  Orombaxsh suv havzalari bilan 
 
6. Turistlarning bo‘sh 
vaqtini mazmunli  
o‘tkazish 
 
6.1.  Har xil sport inshootlarida 
6.2.  Kinoteatrlarda 
6.3.  Teatrlarda 
6.4.  Konsertlarda 
6.5.  Har xil tinch-osuda joylarda 
 

---

169 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
9. Transport xo‘jaligi 
 
 
10. Mehmonxona 
 xo‘jaligi     
 
- 
transfer,      ko‘p      hollarda    avtobus,  
turistlarni      jo‘natish  joyidagi  asosiy 
tashuvchiga  yetkazib  berish,  turistlarni 
aeroport 
terminalidan, 
 
vokzaldan 
mehmonxonaga    eltish  hamda      xuddi   
shu      operatsiyalarni      turistlar   
vatanlariga qaytayotganlarida bajarish; 
-  borishlari    kerak  bo‘ulgan  uzoq 
masofalarga eltish; 
-  avtobus  va temir yul turlarida marshrut 
bo‘yicha  olib  yurish,  bunda  tashish 
bosqichi  aslida  turning  zaruriy  va  asosiy 
elementi  bo‘ladi,  tashish  vositalari  esa, 
ko‘pincha  tunash  joylariga  aylanadi, 
bunga 
dengiz 
sayohatiga 
doir 
marshrutlarni ham  kiritish mumkin. 
 
Joylashtirish  vositalari  va  tizimi,  ya’ni 
asosiy  vositalar  -  bular  vaqtincha  kelib 
ketuvchilarga  (mijozlarga)  turli  darajada 
xizmat  ko‘rsatish  bilan  bog‘liq  holda 
ularni  qabul  qilish  va  tunashlarini  tashkil 
etish buyicha maxsus moslashtirilgan turli 
xildagi va ko‘rinishdagi (chayladan tortib 
to  ulkan  mehmonxonalargacha  bulgan) 
binolardir. 
Mehmondo‘stlikning 
(mehmon 
qabul 
qilish) 
bugungi 
industriyasi  -  bu  region  yoki  turistik 
markaz xo‘jaligining eng kuchli tizimidir 
va turizm iqtisodiyotining muhim tarkibiy 
qismidir.
 
 

---

170