SAID AHMAD «KELINLAR QO’ZG’ALONI»NING
YARATILISH TARIXI HAQIDA
O’zi asli dramaturg bo’lish, pyesa yozish xayolimda ham yo’q edi... Bir kuni qiziq
voqea bo’ldi... Hamza nomidagi akademik drama teatrining o’sha vaqtdagi direktori Olim
Xo’jayev uyga telefon qilib, «Bir kelsanglar» deb, spektaklga taklif qildi. Saidaxon bilan
bordik. Bir diqqinafas tomosha qo’yilayotgan ekan. Nazarimda tomoshabin ham
chidayolmay, qochib chiqib ketadigan darajada... Noiloj, ikki soat o’tirishga majbur
bo’ldik. Tomosha tugagach, Olim aka kelib, «Mana ko’rdingiz, ahvolimiz shu! Sizning
asarlaringizni o’qiganman. Endi teatrimizga ham yordam bermasangiz bo’lmaydi» dedilar.
Hayron bo’lib qoldim: «Axir dramaturg bo’lmasam, qanaqa qilib yordam berishim
mumkin!» «Qo’lingizdan keladi» dedi u kishi. Keyin uning yoniga rejissor Bahodir
Yo’ldoshev keldi. Uyam oyoq tirab turib oldi. «Bitta komediya kerak, uch kunda xabar
qilasiz» dedi. Men «Xo’p, o’ylab ko’ray», dedim-da, o’sha kezlari «Saodat» jurnalida
bosilgan bir hajviy hikoyamni olib borib berdim. Kechqurun uyga qaytsam, Bahodir
Yo’ldoshev eshigim tagida turibdi. Qo’lida jurnal. «Shuni pyesa qilib berasiz» dedi.
Shundan keyin, o’zim ham qiziqib ketdim shekilli, kechasi bilan o’tirib bir pardasini yozib
tashladim. Ertasiga olib borsam, «E, zo’r-ku! Buyog’iniyam yozing!» dedi Bahodir. Qiziqib
ketib kechasi yana bir pardasini yozdim. Uyam ma’qul bo’ldi. Endi... uchinchi pardasiga
kelganda hech ish yurishmay qoldi. Ilgari pyesa yozib yurmaganman. Boshim qotdi. Bir
yarim oy teatrdan qochib yurdim. Goh Andijonga ketib qolaman, goh Farg’onaga...
Teatrdagilar bo’lsa bu yoqda qidirib yurishibdi. Bari bir topib olishdi. «Ha, qayerlarda
yuribsiz? Davomi qani?» so’radi Bahodir. «Kelmayapti» deb qo’ya qoldim. «Yo’q, yo’q,
unaqasi ketmaydi. Ko’pchilik maslahat bilan qilamiz», — dedi Bahodir.
Xullasi kalom, repetitsiyani boshlab yuborishdi. Ish bitdi, deb suyunib yursam, yo’q,
komissiyasi ham bo’larkan. Qabul paytida o’sha uchinchi pardani sira qabul qilmadi-da!
Xunob bo’p ketdim. Bilasan, Bahodirning o’rtog’i bor, Georgiy Brim degan. Ja zo’r teatr
rassomi. O’sha ikkovi pichirlashib o’tirishdi, o’tirishdi-da, bir qarorga kelishdi. «Yangi gap
qo’shmaymiz, oldingi sahnalarni qaytaramiz» dedi Bahodir. «Qanaqasiga» desam, «O’sha
Farmonbibining ertalab — kechqurun bolalaridan pul olish sahnasini uning o’ziga
ko’rsatamiz. O’g’illari kelinlar bo’lib chiqishadi» dedi. O’ylab ko’rsam ma’qul. O’sha
zahoti ijro etishdi. Nihoyatda kulgili manzara paydo bo’ldi.
Do'stlaringiz bilan baham: |