4. Darsni yakunlash.
5. Uyga vazifa: test yechish tematik axborotnomalardan
Tayyorladi: _________________________
Tekshirdi: O‘TIBDO‗ : __________ _________________________
―_____‖____ 201 y.
3
2
2
3
2
1
6
х
х
х
3
3
1
7
:
25
22
2
x
25
3
18
25
3
19
25
22
19
25
22
20
75
28
18
4
,
4
4
3
5
,
0
2
4
9
,
0
х
х
1
,
15
1
4
2
,
1
3
5
6
,
1
5
,
4
х
х
9
5
2
1
10
х
а
ах
;
2
1
2
1
;
2
1
5
1
2
1
;
;
2
1
1
2
x
m
х
m
1
m
m
0
3
)
1
(
2
х
а
2
2
6
6
х
а
а
х
0
5
4
2
х
а
2
2
3
3
2
x
k
kх
4
3
5
2
4
1
5
3
Toshloq tumani
Sana:_____________
22-mashg‘ulot
Dars mavzusi
.
y
=
kx
, y=
kx+b
va
y
=
x
k
funksiyalar.
Dars maqsadlari
: o‗quvchilarga
y
=
kx
, y=
kx+b
va
y
=
x
k
funksiyalarni o‗rgatish,
ularning fanga qiziqishlarini oshirish.
Darsning borishi
:
1. Tashkiliy qism.
2.
y
=
kx
, y=
kx+b
va
y
=
x
k
funksiyalar.
y
=
kx
, y=
kx+b
va
y
=
x
k
funktsiyalar.
y
=
kx
funktsiyaning grafigi
k
ning istalgan qiymatida koordinata boshidan
o‗tuvchi to‗g‗ri chiziqdan iborat.
y
=
kx
funktsiyaning grafigini yasash uchun grafikning
ikkita nuqtasini yasab, ushbu nuqtalardan to‗g‗ri chiziq o‗tkazish kerak (1-rasm).
y
=
kx+b
ko‗rinishdagi funktsiyaga chiziqli funktsiya deyiladi, bu yerda
k
va
b
–
berilgan sonlar.
y
=
kx+b
funktsiyaning grafigi
y
=
kx
funktsiya grafigini ordinatalar o‗qi
bo‗ylab
b
birlik siljitish yo‗li bilan xosil qilinadi.
y
=
kx
va
y
=
kx+b
funktsiyalarning
grafiklari o‗zaro parallel to‗g‗ri chiziqlardir (2-rasm).
1-rasm.
2-rasm.
1-misol:
fuktsiyaning grafigi
A
(-7,-12) nuqtadan o‗tishi ma‘lum bo‗lsa
k
ning qiymatini toping.
Yechish: masala shartiga ko‗ra
A
nuqta berilgan funktsiyani qanoatlantiradi, ya‘ni:
2-misol:
fuktsiyaning grafigi
V
(-2,4) nuqtadan o‗tishi ma‘lum bo‗lsa,
b
ning qiymatini toping.
Yechish: masala shartiga ko‗ra
B
nuqta berilgan funktsiyani qanoatlantiradi, ya‘ni:
2
kx
y
2
7
14
2
7
12
k
k
k
b
x
y
3
2
2
3
4
b
b
Toshloq tumani
funktsiyaning aniqlanish soxasi noldan farqli hamma sonlar to‗plamidan iborat.
funktsiyaning grafigi
k
> 0 da I, III choraklarda;
k
< 0 da II, IV choraklarda
yotgan giperbolalardan iborat (3-rasm).
3-rasm.
3. Mustahkamlash.
Test yechiladi.
TESTLAR.
1. Quyidagi nuqtalarning qaysi biri
f
(
x
)=-2
x
+5 funktsiyaning grafigiga tegishli?
A) (1;2) B) (2;1) C) (3;1) D) (2;3) E) (1;-3)
2. Quyidagi nuqtalarning qaysi biri
f
(
x
)=-3
x
+4 funktsiyaning grafigiga tegishli?
A) (3;-5) B) (-3;5) C) (5;-3) D) (2;4) E) (4;2)
3. Quyidagi nuqtalarning qaysi biri
f
(
x
)=-4
x
+3 funktsiyaning grafigiga tegishli?
A) (-1;1) B) (-2;5) C) (-5;2) D) (1;-1) E) (0;-3)
4.
k
ning qanday qiymatida
y=kx
-10 funktsiyaning grafigi
A
(-4;14) nuqtadan o‗tadi?
A) -2 B) -1 C) -6 D) -3 E) –4
5.
f
(-2)=3 va
f
(2)=5 shartni qanoatlantiruvchi chiziqli funktsiyani aniqlang.
A)
B)
C)
D)
E)
4. Darsni yakunlash.
5. Uyga vazifa: test yechish tematik axborotnomalardan
Tayyorladi: _________________________
Tekshirdi: O‘TIBDO‗ : __________ _________________________
―_____‖____ 201 y.
x
k
y
x
k
y
4
2
1
x
x
f
1
2
x
x
f
1
2
x
x
f
9
3
x
x
f
3
x
x
f
Toshloq tumani
Sana:_____________
23-mashg‘ulot
Dars mavzusi
.
Birinchi darajali tengsizliklar.
Dars maqsadlari
: o‗quvchilarga birinchi darajali tengsizliklarni o‗rgatish,
ularning fanga qiziqishlarini oshirish.
Darsning borishi
:
1. Tashkiliy qism.
2. Birinchi darajali tengsizliklar.
Birinchi darajali tengsizliklar.
Ikkita sonli ifoda yoki ikkita harfiy ifoda > yoki < (
yoki
) ishorasi bilan
birlashtirilgan bo‗lsa, ular tengsizlik hosil qiladi deyiladi.
Xossalari:
1)
a
>
b
bo‗lsa,
b
<
a
bo‗ladi;
2)
a
>
b
bo‗lsa,
a
-
b
>0 bo‗ladi;
a
-
b
>0 bo‗lca,
a
>
b
bo‗ladi;
3)
a
<
b
va
b
<
c
bo‗lsa,
a
<
c
bo‗ladi;
4)
a
>
b
bo‗lsa,
a
+
c
>
b
+
c
bo‗ladi;
5)
a
>
b
va
c
>
d
bo‗lsa,
a
+
c
>
b
+
d
bo‗ladi;
6)
a
>
b
va
c
<
d
bo‗lsa,
a
-
c
>
b
-
d
bo‗ladi;
7)
a
>
b
bo‗lib,
n
musbat son bo‗lsa, u holda
an
>
bn
va
bo‗ladi;
8)
a
>
b
bo‗lib,
n
manfiy son bo‗lsa, u holda
an
<
bn
va
bo‗ladi;
9)
a
>0,
b
>0 bo‗lib,
n
N
va
a
>
b
bo‗lsa,
a
n
>
b
n
bo‗ladi;
10)
a
>
b
>0 va
c
>
d
>0 bo‗lsa,
ac
>
bd
bo‗ladi;
11)
a
va
b
bir xil ishorali bo‗lib,
a
>
b
bo‗lsa,
bo‗ladi.
Tengsizlikni yechish noma‘lumning berilgan tengsizlikni qanoatlantiradigan
qiymatlar to‗plamini topishdan yoki noma‘lumning bunday qiymatlari yo‗q ekanini
aniqlashdan iboratdir.
1-misol: 5
x
-7<
x
+5
5
x
-
x
<5+7
4
x
<12
x
<3.
2-misol:
ni yeching.
Yechish: Tengsizlikning har ikkala tomonini 15 ga ko‗paytiramiz.
.
3-misol:
ni yeching.
Yechish: Tengsizlikning har ikkala tomonini 10 ga ko‗paytiramiz.
.
3. Mustahkamlash.
Test yechiladi.
TESTLAR.
1.
tengsizlik nechta natural yechimga ega.
A) 1 B) 2 C) 4 D) 5 E) 6
n
b
n
a
n
b
n
a
b
a
1
1
5
3
2
15
2
3
x
x
x
10
13
13
10
3
10
5
2
3
3
2
5
2
3
x
x
x
x
x
x
x
x
5
7
2
2
3
x
x
1
14
4
15
5
7
2
2
3
5
x
x
x
x
x
5
,
3
:
465
,
31
7
,
5
:
556
,
17
y
Toshloq tumani
2.
y
ning qanday qiymatlarida
kasrning qiymati
kasrning mos
qiymatlaridan katta bo‗ladi.
A)
B)
С)
D)
E)
3.
y
ning qanday qiymatlarida
kasrning qiymati 1-6
y
ikkihadning mos
qiymatidan kichik bo‗ladi.
A)
B)
С)
D)
E)
4.
b
ning qanday qiymatlarida
va
kasrlarning ayirmasi manfiy bo‗ladi.
A)
B)
С)
D)
E)
5.
x
ning qanday qiymatlarida
ifoda ma‘noga ega bo‗ladi.
A)
x
0,2 B)
С)
D)
E)
6. –4<2–4
x
<–2 qo‗shtengsizlikni yeching.
A) (–1,5; –1)
B) (1; 2) С) (0; 1)
D) (1; 1,5)
E) (–1,5; 0)
7.
tengsizlikni yeching.
A) (–2,5; 0)
B) (
; –2,5) С) (–
; 0)
D)
x
R
E)
8. 6798:103<54+6
x
<9156:109 tengsizlikning barcha natural yechimlarini toping.
A) 2; 3; 4
B) 4; 5; 6
С) 3; 4
D) 4; 5
E) 3; 4; 5
9. 1256:314<9
x
-32
2976:96 tengsizlikning barcha natural yechimlarini toping.
A) 4; 5; 6 B) 5; 6; 7
С) 6; 7; 8
D) 7; 8
E) 4; 5; 6; 7
9>12> Do'stlaringiz bilan baham: |