Globalization process and ethics problems



Download 2,32 Mb.
Pdf ko'rish
bet125/139
Sana18.01.2022
Hajmi2,32 Mb.
#391252
1   ...   121   122   123   124   125   126   127   128   ...   139
Bog'liq
Ritorika

DEMOSFEN. 
Qadimgi 
Yunonistonning 
Buyuk 
notiqlaridan 
biri 
Demosfendir.    Unga  Ritorikasohasidagi  faoliyatida  sharaf  keltirgan  narsa  ulkan 
siyosiy  nutqlaridir.  Demosfen  notiqlik  san’atini  o‘rganish  uchun  juda  ko‘p  vaqt 
sarflaydi. Unda jismoniy kamchiliklar mavjud edi – ovozi past va diksiyasi yomon 
bo‘lgan,  kifti  asabiy  ravishda  titrab  turgan.  Ma’lumotlarga  qaraganda,  Demosfen 
ovozini  o‘stirish  uchun  og‘ziga  mayda  toshlarni  solib,  dengiz  qirg‘og‘ida  nutq 
so‘zlardi  va  to‘lqin  shovqin-suronni  bosib  ketishiga  harakat  qilardi.  Kiftning 
titrashidan qutulish uchun shiftga qilichni shunday ildiradiki, uning o‘tkir uchi kiftga 
Yaqin turadi va kifti titragudek bo‘lsa, qilichning uchi tegib og‘ritardi. Shu yo‘sinda 
olib  borilgan  uzluksiz  mashqlar  Demosfenga  jismoniy  kamchiliklarni  bartaraf 
qilishga imkon bergan. 
ARASTU. 
Arastu Ritorikanazariyasi – «Ritorika» asarini yaratdi. Bu asar uch 
qismdan iborat:1. Nutq xizmat qilishi lozim bo‘lgan prinsiplar taxlili.2. Notiq uchun 
zarur bo‘lgan shaxsiy xususiyat va qobiliyat.3. Notiq nutqida qo‘llaniladigan nutq 
texnikasi,  nutq  usulari.  Arastuning  fikricha  ritorika  fanining  birinchi  asoschisi 
Empidokl bo‘lgan. Lekin uning bu sohadagi ishi bizgacha umuman etib kelmagan. 
Empedoklning  Shogirdi  Koraks  ritorika  haqida  Yangi  ish  yozgan  bo‘lib,  u  ham 
bizgacha  etib  kelmagan.  Eng  muhimi  Koraks  chiroyli  nutqni  «Ishontiruvchi 


146 
 
xizmtkor»  deb  ta’riflaydi.  Notiqlik  san’atining  rivojlana  borishi  uning  prinsip  va 
usullarini  kashf  etishga  ham  urinishga  olib  keldi.  Natijada  chiroyli  so‘zlash 
nazariyasi – ritorika maydonga kela boshladi. 
SITSERON.
 Sitseron Rim notiqlariing yalovbardoridir. Sitseron mukammal 
bilim  oldi  va  notiqlik  san’atining  muhim  maktabini  bitirdi.  Sitseron  ijodida  ikki 
an’ana  asosiy  rol  o‘ynadi.  Bulardan  biri,  grek  so‘z  ustalari  maktabi  keng  bilim 
maydoni  bo‘lsa,  ikkinchisi,  eski  Rim  notiqlari  tajribasi,  birinchi  navbatda  Katon 
tajribasi edi. 
Sitseronning  notiqlik  san’atidagi  muvoffaqiyatida  uning  tabiiy  qobiliyati  – 
ta’sirchanlik, hayotiy idrok, chuqur sezgirlik muhim ahamiyatga ega bo‘lgan. 
KAYKOVUS. 
Kaykovusning  Sharq  pedagogikasi  tarixida  g‘oyat  qimmatli 
asarlar  qatorida  turuvchi  «Qobusnoma»sida  ham  notiqlik  sharxlari  uchun  alohida 
bob ajratilganligi bu san’atga bo‘lgan, uning san’atkoriga bo‘lgan qiziqishning orta 
borganligini  ko‘rsatadi.  «Qobusnoma»ning  «Suhandonlik  bilan  baland  martabaga 
ega  bo‘lish  haqida»  deb  nomlangan  ettinchi  bobida  va  hunarni  egallashga 
bag‘ishlangan oltinchi bobida notiqlik sirlariga doir o‘gitlar bildiriladiki, bu fikrlar 
o‘sha davrda ham hozir ham o‘z qimmatini yo‘qotmagan. 

Download 2,32 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   121   122   123   124   125   126   127   128   ...   139




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish