Istiqbollarini belgilash ilmiy-tadqiqot institutining

VI. TA’LIMNI MOLIYALASHTIRISH
Davom  etayotgan  pandemiya  sharoitida  ta’limni  moliyalashtirish 
global  muammo  bo‘lmoqda.  Ta’lim  tizimlari  va  maktablari  masofaviy  ta’lim 
strategiyalariga  investitsiya  qilish,  xavfsiz  sanitariya  sharoitlarini  ta’minlash  va 
o‘qituvchi  yetishmasligi  muammolarini  hal  qilish  hamda  eng  zaif  o‘quvchilar 
orasida  ta’lim  yo‘qotishlarini  bartaraf  etishda  moliyalashtirishga  talab  ortib 
bormoqda. Hisob-kitoblarga ko‘ra, COVID-19 natijasida 2030-yilga kelib daromadi 
kam mamlakatlarda moliyalashtirish tanqisligi 3 barobar oshib, 200 mlrd dollarni 
tashkil etgan.
49%  mamlakatlar  maktabgacha,  boshlang‘ich  va  o‘rta  ta’limda  COVID-19 
pandemiyasi  davrida  maktablarni  qo‘llab-quvvatlash  uchun  ta’limga  sarf-
xarajatlarni oshirdi va 43% mamlakat barqaror byudjetni e’lon qilgan. 
Daromadi  yuqori  bo‘lgan  mamlakatlarda  1  ta  o‘quvchining  ta’lim  olishiga 
qilinadigan  xarajat  yiliga  10  300  AQSh  dollarini  tashkil  qilgan  bo‘lsa,  daromadi 
o‘rtachadan  yuqori  bo‘lgan  mamlakatlarda  ushbu  ko‘rsatkich  2  400  dollarni 
tashkil  qilgan.  Daromadlari  o‘rtachadan  kam  va  daromadi  kam  bo‘lgan 
mamlakatlarda  o‘rta  ta’limdagi  bir  o‘quvchiga  1  000  dollardan  kam  mablag‘ 
ajratilgan. 
Daromadi kam bo‘lgan mamlakatlar hukumatlari ta’limga ham milliy boylikning 
kichikroq ulushini ajratgan. 2018-19-yillarda daromadi kam bo‘lgan mamlakatlarda 
ta’lim  xarajatlari  davlat  YIMning  3,5%ni,  yuqori  daromadli  mamlakatlarda 
esa  4,7%ni  tashkil  etgan.  O‘rta  daromadli  mamlakatlarning  taxminan  16%i 
 
2020-yilda  maktabgacha,  boshlang‘ich  va  o‘rta  ta’lim  uchun  byudjet 
qisqartirganligini qayd etgan. Daromadi kam bo‘lgan mamlakatlarning hech biri 
ta’lim xarajatlarini kamaytirmagan.

---