A. Q. Q a y im o V aholi yashash joylarini

p
o s y o l k
a )  
laraa  ekinzonarm

---

ekinzorlam ing  boMmachalar  tartibida  Sankt-Peterburg  shahrida; 
halqasimon  turi  -   Erevanda,  qatorlab  ekish  turi  -   Toshkentda, 
Rigada;  aralash turi  esa -  Sverdlovsk shaharlarida qo‘ilaniladi.
0 ‘zbekiston  shaharlarida  yashil  ekinzorlarni  loyihalashtirishda 
daraxtzorlarni joylashtirishning quyidagi  tartiboti qoMlaniladi:
1)  to ‘g ‘riburchakli  -   yarim  cho‘l  vohalarida  joylashtirilgan 
shaharlarda,  kuchli,  chang-to‘zonli  shamollar  esadigan  tumanlarda 
(Yangier, Nukus va b.);
2)  yo‘lak  tipida  -   shamol  kuchsiz  esadigan,  tog‘  oldi  adirlarda 
joylashgan  shaharlarda (Toshkent,  Farg‘ona,  Samarqand, Andijon);
3)  aralash  turi  -   rel’efi  murakkab  boMgan  hududlarda 
joylashgan  shaxarlarda  (Olmaliq,  Angren,  Chirchiq,  Namangan) 
hamda  qumliklar  chegarasida  (Buxoro,  Qarshi)  to ‘g ‘ri  burchakli  va 
yoMak turi  birgalikda qoMlanilgan;
4)  hududiy -  qumlik choMlar bilan  o ‘ralgan  shaharlarda  (Xiva, 
Tomdi).
Shaharlarda  daraxtzorlar  tizimini  yaratish  bo‘yicha  shahar- 
sozlik  tartibini  o ‘rgangan  holda,  L.B.Luns  yangi  boMgan  tizimni 
taklif etdi:  shahar  ihotazorlar  bilan  boMingan,  aholi  yashaydigan  va 
sanoat hududlariga boMinadi.  Aholi  yashash joylari  hiyobonlar bilan 
ajratiladi.  Mikrorayon  markazida  istirohat  bogMari  belgilanadi. 
Shahaming  umumiy  rejasida  istirohat  bogMari,  bolalar  dam  olish 
joylari va boshqalar bir xil  m e’yorda joylashtiriladi.
Markaziy  shahar  istirohat  bog‘i,  botanika  va  hayvonot  bogMari 
suv  havzalari  bo‘ylarida  joylashtiriladi.  Shahar  ichidagi  yashil 
ekinzorlar tizimi  o ‘rmon bogMari  bilan bogManadi.
Shunday  qilib,  tabiiy  va  rejalashtirish  sharoitlaridan  kelib 
chiqib,  ekinzorlarni  joylashtirishning  turli  tadbirlari  qoMlanilishi 
mumkin.
Savollar:
1. 
Umumfoydalaniladigan 
daraxtzorlarni 
joylashtirishda 
nimalarga ahamiyat berish  kerak?
2.  Umumshahar  istirohat  bogMari  shahardan  qancha  masofada 
joylashishi  kerak.
3.  0 ‘rmon parklari  shaharlardan  qancha masofada joylashadi?
4.  Foydalanish  cheklangan  ekinzorlarda  daraxtlarni  joylash­
tirishda nimalarga e ’tibor berish kerak?
5.  Maxsus  foydalaniladigan  ekinzorlarni  joylashtirish  tartibini 
tushuntirib bering.
6.  0 ‘zbekiston  shaharlarida  daraxtlarni  joylashtirishni  loyiha­
lashtirishda  qanday tartibot qoMlaniladi?