Toshkent davlat agrar universiteti botanikadan laboratoriya

Shoxlanish tiplari:
 Novda, asosan o‘simlik tanasidan o‘sib chiqadigan 
shoxchalardir. Ular joylashishiga va rivojlanishiga qarab har – xil shoxlaydi. 
Novdaning shoxlanishi to‘rt xil bo‘ladi: 1) dixotomik, 2) monopodial, 3) simpodi-
al, 4) soxta dixotomik.  
Poya o‘simliklarning er ustidagi bargsiz, kurtaksiz qismi bo‘lib, bargni ildiz 
bilan morfologik hamda funktsional bog‘laydi. O‘simlik poyalari o‘sish harakteri-
ga, shakliga hamda uzun qisqaligiga qarab bir necha xil bo‘ladi. Poyalarning 
ko‘ndalang kesmasini ko‘rsak, ko‘pchilligi doirasimon ( arpa, bug‘doy ) uch qirrali 
(qiyoq, salomalaykum), to‘rt qirrali ( yalpiz, rayhon) va ko‘p qirrali (qovoq, tar-
vuz) bo‘ladi. 
O‘simlikning hayot kechirishi davriga ko‘ra: daraxt, buta, chala buta va o‘t 
o‘simliklarga bo‘linadi. 
Daraxtlarda asosiy poya yaxshi rivojlangan bo‘ladi. Daraxtlar ko‘p yillik 
bo‘lib, yuqori qismi shoxlanib shox-shabba ko‘rinishini oladi. Masalan: terak, ol-
ma, nok va boshqa daraxtlar. 
Buta o‘simliklar ham  ko‘p yillik bo‘lib, asosiy poya yaxshi taraqqiy 
etmaydi va ildiz bo‘g‘zidan bir nechta poya hosil bo‘ladi. Poyasining er ustki va 
ostki qismi yog‘ochlanadi. Atirgul, anor, bodom, kabi o‘simliklar shular 
jumlasidandir. 
Shala buta o‘simliklarida poyaning pastki qismi yog‘ochlanib, qishlaydi. 
Erta ko‘klamda mana shu sovuq urmagan qismidagi kurtaklar ko‘kara 
boshlaydi.Bular jumlasiga cho‘l shuvog‘i, izen', sho‘rak kabi o‘simliklar kiradi.