Muallifdan

 
Gap  bo‘laklari  tartibi
  ikki  xil  bo‘ladi: 
odatdagi  tartib, 
o‘zgargan tartib
. Odatdagi tartibda gap bo‘laklari tartibi quyidagicha 
bo‘ladi: 
1.
 
Ega  (aniqlovchisi  bilan)  avval,  kesim  gap  oxirida  keladi; 
Ilg‘or yoshlar to‘plandilar.  
2.
 
Payt  holi  egadan  oldin  keladi:  Kecha  yosh  havaskorlar 
to‘plandilar. 
3.
 
To‘ldiruvchilar  (aniqlovchisi  bilan)  egadan  keyin  keladi. 
Jamoa  a’zolari  xorijiy  mehmonlarga  bayram  chiqishlarini  namoyish 
etdi. 

---

Xolmanova Z. Tilshunoslikka kirish 
 
www.ziyouz.com
 kutubxonasi 
155 
155
 
4.
 
Vaziyat  holi  kesimdan  avval  keladi:  Uzoqdan  daryo 
mavjlanib ko‘rinar edi. 
Gap bo‘laklari tartibining o‘zgarishi 
inversiya
 deyiladi. Inversiya 
ma’lum  maqsadlarda  amalga  oshiriladi:  O‘zgargan  tartib-inversiya 
asosan  she’riyatda  uchraydi:  Tarixingdir  ming  asrlar  ichra  pinhon, 
o‘zbegim. 
Ma’no  urg‘usi  gap  bo‘laklari  tartibining  o‘zgarishi  orqali 
namoyon bo‘ladi. Biz konsertga kecha bordik. Ma’no urg‘usini olgan 
bo‘lak kesimdan oldin joylashadi. 
Ikki  bosh  bo‘lakli  gaplar  ikkinchi  darajali  bo‘laklar  ishtirokiga 
ko‘ra yig‘iq va yoyiq gaplarga ajratiladi. Faqat bosh bo‘laklar (ega va 
kesim)dan  iborat  gap  yig‘iq  gap  deyiladi.  Talabalar  qatnashdilar. 
Ikkinchi darajali bo‘laklar ham ishtirok etgan gaplar yoyiq sodda gap 
deyiladi.