Buxoro davlat universiteti abdullaev a. J, Qayimova z. A, Boltaev sh. Sh, Narzieva d. M


 Tijorat banklari faoliyatini tashkil qilish asoslari. Tijorat



Download 3,95 Mb.
Pdf ko'rish
bet210/274
Sana16.01.2022
Hajmi3,95 Mb.
#372715
1   ...   206   207   208   209   210   211   212   213   ...   274
Bog'liq
Bul va banklar

16.1. Tijorat banklari faoliyatini tashkil qilish asoslari. Tijorat 
banklarining tashqiliy tuzilishi.  
Taniqli  iqtisodchi  olimlar,  jumladan  Lavrushin  “tijorat  banki 

 
bu tashkilot emas balki korxona deb hisoblaydi. Ularning fikriga ko`ra 
tijorat  banklari  ham  mahsulot  yaratadi.  Tijorat  banklari  nomoddiy 
shaklga ega bo`lgan mahsulotlarni yaratadi. Misol: 
depozit 
va 
kredit

Lekin  amaliyotda  tijorat  banklarini  kredit  muassasasi  va  kredit 
tashkiloti deb atash keng tarqalgan. Tijorat banklarining yuridik shaxs 
sifatidagi  o`ziga  xos  maqomni  quyidagi  holatlarda  yaqqol  namoyon 
bo`ladi. 
Tijorat  banklari  butun  iqtisodiyotda  subektlari  hamda  aholini 
kreditlaydigan qudratli moliya institutlari hisoblanadi. Bugungi kunda 
ularning  kreditlarisiz  biror  bir  mamlakatda  iqtisodiy  o`sishni 
ta`minlash va uy-joy muammosini hal qilish mumkin emas. 
Tijorat banklari aholiga va xo`jalik yurituvchi subekt, hisob-kitob 
kassa xizmat ko`rsatadigan moliyaviy institut hisoblanadi. 
Tijorat  banklari  faoliyati  davlat  tomonidan  qattiq  nazorat 
qiladigan moliya institutidir. Davlat odatda tijorat banklari faoliyatini 
Markaziy bank orqali nazorat qiladi. Bunday qattiq nazoratning asosiy 
sababi  banklarga  depozitlar  va  omonatlar  berish  huquqini 
berilganligidir. 
Tijorat  banklari  shartnoma  asosida  mijozlarga  moliyaviy 
xizmatlar ko`rsatadigan kredit institutlari hisoblanadi.  


260 
 
   Bu  moliyaviy  xizmatlarning  bahosi  bank  va  mijoz  o`rtasidagi 
kelishuvga  asoslandi.  Hech  qaysi  davlat  organi  bank  xizmatlari 
bahosini shakllanish jarayonida aralashishiga haqqi yo`q. 
Tijorat banklari mijozlarning bankka jalb etilgan mablag’larini sir 
tutishi  ni  kafoltlaydigan  moliya  institute  hisoblanadi.  Bu  kafolatlar 
bank siri to`g’risidagi qonunda o`z ifodasini topadi. 
Tijorat banklari ishlab chiqarish, sug’urta va savdo faoliyati bilan 
shug’ullanish man etilgan instituti. 
Tijorat  banklarining  jalb  qilingan  mablag’lar  doirasida  kredit 
resurslarini  tashkil  qilish  va  ishlash  tamoyili  bank  faoliyatining 
poydevori  hisoblanib,  uning  depozit  va  omonatlar  jalb  qilishga 
bo`lgan qiziqishlarini oshiradi, passivlarni jalb qilish bo`yicha raqobat 
muhitining yuzaga kelishiga asos bo`ladi. Undan tashqari chetdan jalb 
qilingan va qo`yilgan mablag’lar mutanosibligi banklarda depozitlarni 
jalb  etishga  qiziqishni  kuchaytiradi  va  bu  mablag’lardan  unumli 
foydalanishga asos yaratadi.  
Tijorat  bankning  ikkinchi  va  asosiy  tamoyillaridan  biri  bu 

Download 3,95 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   206   207   208   209   210   211   212   213   ...   274




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish