Buxoro davlat universiteti abdullaev a. J, Qayimova z. A, Boltaev sh. Sh, Narzieva d. M

6.16-rasm. Manba:
 Markaziy bank hisob-kitoblari. 
 
Bundan  tashqari,  inflyatsion  kutilmalar  kredit  va  depozit  foiz 
stavkalari  hamda  kredit  xizmatlari  foydalanuvchilarining  talabi 
shakllanishiga  ta`sir  o`tkazish  orqali  ularning  iqtisodiyotdagi 
kreditlashga  bo`lgan  kayfiyatida  ham  namoyon  bo`ladi.  Xususan, 
inflyatsion 
kutilmalar 
oshishi 
kuzatilganda 
depozitlarning 
jozibadorligini  saqlab  qolish  maqsadida  ularning  foiz  stavkalari 
oshiriladi  va  bu  o`z  o`rnida  kredit  resurslari  qimmatlashuviga  hamda 
kredit  foiz  stavkalarining  ko`tarilishiga  sabab  bo`ladi.  Kredit  foiz 
stavkalarining  o`sishi  esa  aholi  va  korxonalarning  kelgusida  kredit 
olish rejalariga ta`sir qiladi. SHuningdek, agar kredit stavkalari oshishi 
kreditga  bo`lgan  talab  pasayishiga  olib  kelmasa,  kelgusida  bu  holat 
iqtisodiyotda inflyatsion bosim oshishiga olib keladi. 
Sentyabrdagi so`rovlar natijalariga ko`ra, kredit stavkalari oshishi 
bo`yicha 
aholining 
kutilmalari 
ortib 
bormoqda. 
Xususan, 
respondentlarning  uchdan  ikki  qismi  kelgusi  12  oy  davomida  yillik 
kredit  foiz  stavkalari  16–25  foiz  darajasida  bo`lishini  kutishmoqda  (-
rasm).  SHu  bilan  birga,  respondentlarning  yarmidan  oshig’i  qisqa 
muddatli istiqbolda bank kreditini (asosan avtokredit, iste`mol krediti 
va ipoteka) olish niyati borligini ta`kidlab o`tishgan. Bu esa aholining 
kredit  resurslariga  bo`lgan  talabi  yuqori  darajadaligini  ko`rsatadi. 

---

136 
 
Bunda aholini faol kreditlash iste`mol talabini  rag’batlantirib, narxlar 
dinamikasiga oshiruvchi ta`sir ko`rsatadi. 
 
 
6.17-rasm. Manba: Markaziy bank hisob-kitoblari. 
 
Aholining  joriy  kredit  va  jamg’arma  kayfiyatlari  keyingi  yilda 
iqtisodiy  faollik  oshishini  ko`rsatmoqda,  bu  esa  inflyatsiyaga  talab 
nuqtai nazaridan bosim saqlanib qolishini anglatadi. Ta`kidlash joizki, 
iqtisodiyotda  yalpi  talab  va  iqtisodiy  faollik  oshib  borayotgan  paytda 
importni cheklash siyosati olib borilishi kelgusi inflyatsion bosimning 
keskin oshishiga olib kelishi mumkin. 
O`zbekiston  iqtisodiyotida  shakllangan  mavjud  inflyatsion 
kutilmalar  sharoitida  kelgusida  ichki  narxlar  oshishini  sekinlashtirish 
uchun  qat`iy  pul-kredit  sharoitlarini  saqlab  qolish  lozim  bo`ladi. 
Markaziy  bank  o`rta  muddatli  istiqbolda  pul-kredit  siyosatini 
yuritishda ushbu shart-sharoitlarni inobatga oladi.