Mikrobiologiya (Ma’ruza matnlari)

Qo‘ng‘ir dog‘larni hosil bo‘lishi yoki to‘qimalarni nobud bo‘lishi.

 Barglarda yakka va 

xalkasimon dog‘lar, poya, meva va barg bandida esa qo‘ng‘ir uzunasiga ketgan chiziqlar tariqasida 

namoyon bo‘ladi. 

Kasallikning bu turi bilan tanishish uchun pamidor poyasi va barg bandida uzunasiga ketgan 

qo‘ng‘ir, ayrim xolda yaltiroq dog‘lar kuzatiladi. Barg plastinkasida burchakli yoki ma’lum bir 

shaklsiz qoramtir dog‘lar hosil bo‘ladi. Zararlangan mevalarda yoriqlar yoki qo‘ng‘ir dog‘lar 

yuzaga keladi. 

Mikoplazmalar o‘simliklarda qo‘zg‘atadigan kasalliklarni tashqi ko‘rinishi quyidagi turlarga 

bo‘linadi: sarg‘ayish, pastbuylilik, supurgilarni xosil bo‘lishi va o‘simlikning generativ a’zolarini 

o‘zgarishi. 

Mikoplazma qo‘zg‘atadigan kasalliklarning sarg‘ayish turi o‘simlikning butunlay yoki 

ayrim shoxlarini sariq tusga kirishi kuzatiladi, bunda zararlangan a’zolarning floemasiga o‘zgarish 

sodir bo‘lmay, balki o‘suv jarayoni buzilganligi kuzatiladi. Kasallikning sarg‘ayish turiga shaftoli 

va astrani sarg‘ayishini, sholini pastbuyli sarg‘ayish kasalliklarini xamda boshqa bir qator 

misollarni keltirishimiz mumkin. 

Mikoplazma   qo‘zg‘atadigan   pastbo‘ylilik   va supurgilarni hosil qilish kasallik turlari ham 

keng tarqalgandir. 

Pastbo‘ylilik 

kasallik turini ko‘proq g‘alla donli ekinlarda kuzatiladi. Kasallikni bu turi bilan 

---

tanishish uchun sulini pastbo‘ylilik kasalligini olish mumkin. Bunda zararlangan sulining bo‘yi past 

bo‘lib, uning poyasi rivojlanmay, butun barglari ildiz atrofiga to‘plangan bo‘ladi, poyalar soni xam 

bir qanchaga yetadi. Bunday o‘simlikning ildizi rivojlanmay, bir tutam bo‘lib qoladi.