“Kasbiy ta`lim” kafedrasi

 “Shaxs”
  va 
“individ”
  tushunchalari  o‘rtasidagi  aloqani  esa  shunday  anglash 
lozimki,  individ  insondagi  ko‘proq,  tug‘ma,  biologik  xususiyatlarini  bildirsa  (tana 
konstitutsiyasi,  miyaning  katali,  og‘irligi,  oyoqlar  va  qo‘llarning  anatomik  va 
fiziologik xossalari kabi), shaxslilik – jamiyatda kimlar bilan va qanday sharoitlarda 
munosabatlarda  bo‘lganligi  faktidan  kelib  chiqadigan  fazilat  yoki  qusurlarini  aks 
ettiradi.  Ikkalasi  ma’lum  ma’noda  bir-  biri  bilan  bog‘liq,  chunki  masalan,  miya 
faoliyatining buzilishi biologik omillar ta’sirida ro‘y berishi mumkin va bir qarashda 
shaxslilikka  aloqasi  yo‘qday,  lekin  bu  xolat,  umuman  xastalikning  o‘zi  shaxsning 
ijtimoiy  bog‘liq  xususiyatlariga,  birinchi  navbatda,  yaqinlariga,  o‘ziga,  ish-
faoliyatga,  kasbiga  munosabatini  keskin  o‘zgartirishi,  jamiyatdagi  o‘rniga  keskin 
ta’sir ko‘rsatishi mumkin.  
Rodjers,    insonlar    mehr    muhabbatli    bo‘lishlari    bilan    birga    mustaqil  
ravishda    shakllana    oladilar,    deb    ta’kidlagan    edi.  Har    birimiz  o‘simlikka  
o‘xshaymiz,  ya’ni tashqi muhitga qaramasdan o‘sib  va  rivojlana olamiz.  Rodjers  
insonning  rivojlanishi  va  shakllanishiga  3  narsa – samimiylik,  qayg‘ura  olish,  
hamda  gamg‘o‘rlik  ta’sir  qiladi  deb  ta’kidlaydi.
13
 
                                                 
12
 
Kelvin Seifert and Rosemary Sutton
,
  Educational Psychology © 2009
, 
Second Edition
. 
324-b.
 
13
 David G. Mаyers Psychology,© 2010 by Worth Publishers. 590-b. 

---

34