1 – ma’ruza ijtimoiy ekologiya fani reja

ijtimoiy  ekologiya  amaliy 

vazifasi    deyish  mumkin

.  Bunda  shu  tizimlarning  qulay  faoliyat-tuzilmasini 

aniqlash maqsad qilib qo‘yiladi. 

         Jamiyat  bilan  tabiat  o‘rtasidagi  o‘zaro  munosabatlarni  muvofiqlashtirish, 

ijtimoiy  ekologik  tizimlarida  tabiiy  va  antropogen  tarkibiy  qismlarni  muvofiq 

ravishda  uyg‘unlashtiradigan  xamda  odamlarning  sanitariya-gigiena,  nafosat  va 

moddiy  extiyojlarini  qondiradigan 

sifat  jixatdan  yangi  tabiiy  madaniylashgan 

hayot  muhitini  yaratish  xamda  qo‘llab-quvvatlash  ijtimoiy  ekologiyaning 

asosiy vazifasidir.

 

       Mazkur vazifalar mintaqaviy  va mahalliy  ijtimoiy ekologik tizimlari eng qulay 

faoliyatii ta’minlaydigan tuzilmalar yaratish vositasida hal etilishi mumkin.  

       4. Sotsioekotizim- ijtimoiy ekologiyaning o‘rganish ob’ekti.  

        Umumiy  ekologiya  kabi  ijtimoiy  ekologiya  xam  o‘zining  ob’ektiga  egadir. 

Ijtimoiy  ekologik  tizim  (sotsioekotizm)-    ijtimoiy  ekologiyaning  tadqiqot 

(o‘rganadigan) ob’ektdir.  

         Sotsekotizim    bu  birgalikda  yashaydigan,  o‘zaro  dialektik  birlik  va  aloqada 

bo‘ladigan turli ijtimoiy gurux, birlik va populyasiyalar xamda ular atrofidagi tabiiy 

va ijtimoiy-iqtisodiy kichik tizimlar majmuidir.  

         Sotsioekotizim (ijtimoiy ekotizim)  er sharini qamrab olgan global, regional va 

mahalliy sotsekotizimlarga bo‘linadi.  

 

 

---

 

 

             SHunday  qilib  ijtimoiy  ekologik  tizimining  darajama-daraja  tuzilmasi 

paydo  bo‘ladi:  davlatlardan  iborat  global  tuzilma,  undan  keyin  viloyatlalardan, 

oxirgisi  tumanlardan    iborat  tuzilma;  O‘z  navbatida,  har  bir  sotsioekotizim    ikki 

asosiy  kichik  tizim  tabiiy  va  ijtimoiy-iqtisodiy  tizimlar  qo‘shilishidir:  ular  quyi 

darajadagi  tizimlardan  tashkil  topadi,  tabiiysi  tirik  va  jonsiz,  ijtimoiy-iqtisodiy 

demografik va xo‘jalik tizimlari qo‘shilishidan iboratdir.  

         Har bir kichik tizim tarkibiy qismlardan iborat bo‘ladi: tabiiysi —er qobig‘i 

qalinligining yuzasiga yaqinini, tuproq, o‘simlik, hayvonot dunyosini er yuzasi va 

ostidagi  suvlarni,  atmosfera  xavosini;  ijtimoiy-iqtisodiy  —  aholi,  uy-joy, 

qorxonalar, muxandislik inshootlari, kommunikatsiyalar, transport va inson xo‘jalik 

faoliyatiing boshqa ob’ektlarini o‘z ichiga oladi.  

         Tabiiy ekologik tizimi faoliyati va moddarning biosferada tabiiy aylanishini 

qonuniyatlarini  bilmay  turib,