O’quvchilarning bilimini nazorat qilish va baholash mezonlari reja 1

O’tilgan mavzu yuzasidan so’rash

 o’quvchilar bilimi va ko’nikmalarini tyekshirishning 

asosiy  usullaridan  biridir.  O’tilgan  mavzular  bo’yicha  so’rashni    dasturning  o’tilayotgan  yangi 

mavzu  bilan  mazmunan  va  mantiqan  bog’liq  bo’lgan    mavzusi  yuzasidan  o’tkazish  maqsadga 

muvofiqdir,  ya’ni  o’quvchilar  o’tilgan  mavzuni  yaxshi    tushunmas  ekanlar,  yangi    materialni 

ularning  ongiga yetkazib ham bo’lmaydi. 

Takrorlash  uchun  ko’p  savollar  berishga  intilmasdan,  yangi  mavzuni  o’rganish  uchun 

zarur  bo’lgan  asosiy  g’oyalarni  aniqlash  lozim.  So’rash    vaqt    jihatidan  unchalik  uzoq  davom 

etmasligi  kerak.  So’rash  usullari  xilma-xil  bo’lishi  mumkin  va  u  birinchi  navbatda  dasturning 

o’rganilayotgan mavzusi mazmuniga bog’liq bo’lishi lozim. 

Masalan o’rganilayotgan mavzu o’tilgan mavzu bilan bog’langan bo’lib, o’quvchilarning 

o’zlashtirishi  uchun  alohida  qiyinchilik  tug’dirmasa,  u  holda  butun  so’rash    jarayonini  yangi 

mavzuni bayon qilish oldidan o’tkazilishi  mumkin. 

 

Agar  yangi  mavzu  materiali  o’zlashtirishga  qiyinlik  qilsa,  u  holda  o’tilgan  mavzu 

yuzasidan so’rashni yangi mavzuni bayon qilish bilan qo’shib olib borish kerak. 

 

O’qituvchi  mavzu  yuzasidan  o’zlashtirilgan  material  hajmida  savollar  byerar  ekan, 

o’quvchilarning o’rganilayotgan tema yuzasidan bilimlarini kyengaytirish imkoniga ega bo’ladi. 

 

Bir  o’quvchining  o’zi  suhbat  jarayonida  xilma-xil  savollarga  javob  berishi  uchun 

o’qituvchi  tomonidan  bir  necha  marta  chaqirilishi  mumkin.  Bu  holda  o’quvchining  hamma 

---

byergan  javoblarini  hisobga  olgan  holda  baho  qo’yiladi.  Biroq  baho  bitta  savolga  to’liq  javob 

byergan o’quvchiga ham qo’yilishi mumkin. 

 

Suhbat  o’quvchilarning  bilim  va  malakalarini  tyekshirishning  samarali  uslublaridan 

biridir,  chunki  u  o’quvchilarning  darsda  faqat  yangi  bilimlarni  o’zlashtirishida  emas,  ularni 

tyekshirish vaqtida ham faol bilimni ko’zda tutadi. O’quvchilar javobining yuqori sifatli bo’lishi 

va  ularning  suhbat  vaqtida  yaxshi  aktivlik  ko’rsatishi  ta’limning  va  tyekshirishning  ana  shu 

uslubi uchun haraktyerli bo’lgan xususiyatdir.