Mavzu: tashqi elektr ta’minoti tizimi va uni qurish usullari

ostida bo’lishi kerak; 



 

Minimum  mo’ljallangan  xarajatlarga  mos  bo’lgan  tejamlilikdan 

qanoatlanish.  Elektr  ta’minot  sxemasini  loyihalashtirishda  ularni    kichik 

yuklama  davrida  qo’shimcha  tarmoq  qurilmalarida  katta  xarajatlarsiz 

imkoniyatlar bo’yicha (tungi paytda, dam olish va bayram kunlarida)iqtisodiy 

ishlashini ko’rib chiqish kerak. Energiya bilan ta’minlash mabaini maksimal 

darajada EPga yaqinlashish kerak; 



 

Energiyani  yuqori  sifatini  (GOST  talablariga  muvofiq),  jumladan 

minimum og’ishi va normal, avariya va avariyadan keyingi rejimlarda energo 

ta’minot  sistemasi  tuzilishda  ko’zda  tutilgan  tadbirlar  hisobiga  kuchlanish 

tebranishida ushlab turish; 

4.Расм .транспформатор блоки схемаси- 

ток ўтказгич 

---



 

elektr yuklamalarni (sxemadagi kabi konstruktiv qismida ham)ishlab 

chiqarishni  intensifikatsiyasida  oshishi  bilan  bog’liq  bo’lganidek  xuddi 

shunday uni rekonstruktsiyasida ham o’sishini ta’minlash. Sxemaning barcha 

elementlarini  ishlashida  (liniya,  transformatorlar)  odatda  alohida  ko’rib 

chiqish kerak bo’ladi, chunki parallel ishlashda qisqa tutashuv toklari oshadi 

va qurilma va releli himoyasi sxemasi murakkablashadi; 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



 

karyerlarni  elektr  ta’minoti  sistemasini  ekspluatatsiya  qilish  qulayligi, 

oddiyligi  va  xavfsizligida  tashqi  elektr  ta’minoti  sxemasi  muhim  o’rin 

ajratiladi.  Tashqi  elektr  ta’minoti  sxemasi  nihoyatda  turlichadir,  uning 

tuzilishi  quyidagi  faktorlarga  bog’liq:  karyer  chuqurligi  va  maydoni  ishlab 

chiqarish joyi, kon mashinalari asosiy yuritmasi quvvati, transfport sistemasi, 

texnik  parametrlari,  sxemasi  va  quvvatlanish  manbasiga  yaqinligigacha 

bo’lgan  masofasi  va  boshq.  Energetika  tizimini  rivojlanishi  sababli  hozirgi 

kunda  karyerlarni  elektr  ta’minoti  rayon  nimstantsiyasidan  havo  va  kabel 

chiziqlar  orqali  amalga  oshiriladi.  Karyerlarda  I    va  II  kategoriyadagi 

iste’molchilar  RPSdan  GPP  gacha    karyerlarda  ikkitadan  kam  bo’lmagan  

liniya tadbiq etiladi. Havo liniyalari (HL-VL) bir yoki ikki zanjirli turli xildagi 

yog’och,  temirbeton  va  metall  tayanchlarni  qo’llash  orqali  barpo  etiladi. 

RPSdan  quvvat  oluvchi  karyerlardagi  liniyalar  asosiy  kuchlanishni 

Karyerlarni tashqi elektr ta’minoti sxemasi 

---

pasaytiruvchi podststantsiya (nimstantsiya)gacha 6 dan 220 kVgachani tashkil 

qiladi. 

RPSdan (1-3 km) masofada yaqin joylashgan kichik karyerlarni elektr 

bilan  ta’minlashda  markazi  taqsimlash  punkti  yoki  6  kV  kuchlanishli 

taqsimlash punktlaridan barpo etiladi. RPda quvvatlanish (5 rasm) 

 

a) kichik qarьerlar ularda faqat III toifali iste’molchilar bo’ladi, birta 6 

kVli kabelli yoki havo statsionar kabeli bo’yicha amalga oshiriladi.