Mavzu: tashqi elektr ta’minoti tizimi va uni qurish usullari

---

MAVZU:TASHQI ELEKTR TA’MINOTI TIZIMI 

VA UNI QURISH USULLARI(RADIAL VA 

ARALASH TIZIMDA) 

 

 

 

 

Reja: 

1.Tashqi elektr ta’minoti tizimi haqida umumiy 

tushuncha 

2.Tashqi elektr ta’minoti tizimini qurish usullari 

3.Tashqi elektr ta’minoti tizimida radial va aralash 

tizimni qo’llash sharoitlari 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

Elektr  ta’minotini  shartli  ravishda  tashqi  va  ichkiga  bo’lamiz.  Tashqi 

elektr  ta’minoti  –  bu  qurilmalar  majmuasi  bo’lib,  korxona  hududida 

joylashgan    elektr  energiya  bilan  ta’minlab  beruvchi  tanlangan  nuqtadan 

elektr sistema tomon maqbul podstantsiyagacha ulash hisoblanadi.  

GP elektr ta’minoti pog’onasimon tuzilishga ega. Pog’onalar miqdori 

korxona   ning quvvati va uning hududidagi elektr yuklamani joylashtirishga 

bog’liq  bo’ladi.  Ko’pchilik  hollarda  bir-ikki  pog’onani  qo’llashadi.  Ko’p 

pog’onali  sxema  himoyani  va  elektr  uskunalardan  foydalanishni 

qiyinlashtiradi. 

Bir  pog’onali  elektr  energiyani  taqsimlash  sxemasida  asosiy 

kuchlanishni pasaytiruvchi oststantsiya (nimstantsiya) o’rtasida agar taqsimot 

35-330  kV  kuchlanishda  amalga  oshirilsa  (AKN)  va  yuqori  volьtli 

taqsimlovchi punkt (TP) orqali agar kuchlanish 6-10 kV kuchlanishda bo’lsa 

podstantsiya  chuqur  kiritgichlari  (PCHK)  va    korxona  ta’minot  manbasi 

o’rtasida tarmoqli zveno mavjud. 

Ikkinchi  pog’onada  elektr  energiyani  taqsimlashda  TP  o’rtasidagi 

tarmoqli  zveno,  yoki    PCHKning  ikkilamchi  kuchlanish  taqsimlovchi 

qurilmalari  va  transformatorli  podstantsiyalar  (TP)  yoki  alohida  6-10  kV 

kuchlanishli EP ko’zda tutiladi 

Uchinchi  pog’onada  elektr  energiyani  taqsimlanishi  (ichki  pastvolьtli 

elektr ta’minoti) 1 kVgacha elektr ta’minoti va transformatorli podstantsiyalar 

o’rtasida tarmoqli zveno o’ziga xosdir. 

Amaliyotda  elektr  tarmoqlarni  loyihashtirishda  elektr  energiyani 

taqsimlashning ikkita asosiy tizimi juda keng tarqalgan- radial va magistral. 

Bu sistemalarni birgalikda qo’llaganda aralash sistema hosil bo’ladi. 

Radial  sistemada  elektr  energiyani  taqsimlash  ta’minlash  manbaidan 

yoki    TP  (transfomatorli  podstantsiya)  yoki  TP  (taqsimlovchi  punkt)  har  bir 

iste’molchiga mustaqil ta’minlash manbasi orqali korxonaning  AKN (asosiy 

kuchlanishli nimstantsiya) dan amalga oshiriladi. 

Radial  sistemaning  maqsadga  muvofiqligi  shundaki  ta’minlash 

manbasining turli yo’nalishlarida  yirik  bir  yerga  to’plangan  yuklama 

mavjud. Kuchlanishni muhim tebranishlarni chaqiruvchi keskin o’zgaruvchan 

yuklamalarda radial energiya borligi tufayli boshqa ETlarini ishlashiga ta’siri 

---

kamayadi. Bu ta’minlash sistemasi foydalanishda yuqori moslashuvchanlik va