N. X. Ermatov, D. G‘. Azizova, N. M. Avlayarova, B. Yu. Nomozov, R. S. Bekjonov, A. I. Abdiraz а kov, M. X. Ashurov

III.1-rasm. Guruxiy 
o’lchov qurilmasida debitni o’lchashning prinsipial sxemasi
: 
1-
yig’uv kollektori; 2
-ishchi grebyonka; 3-ishchi separator, 4-tashlama kollektor; 5-siquv nasosi; 
6-gaz quvuri; 7-uch yoqlama klapan; 8-
o’lchov kollektori;
 9-
o’lchov separatori; 10
-debi
t ’lchovchi
. 
 
Sputnik-A 
3
10
7
,
15

  Pa  va 
5
10
3
,
39

  Pa  ishchi  bosimlarda  ishlab  chiqariladi, 
bunda quduqning maksimal maxsuldorligi 400 m
3
/kun va suyuqlik qovushqoqligi  
80 sSt dan oshmasligi kerak. Bu ko‘rsatkichlarda Sputnik
-A ning suyuqlik mahsulot 
miqdorini o‘lchash xatoligi 

2,5 ni tashkil etadi. 
Sputnik-B40  VNIIKA  neft  gaz  institutining  Oktabr  filiali  tomonidan  ishlab 
chiqilgan. Uning ishlash tartibi quyidagicha: masalan, agarda Sputnikka biriktirilgan 
2 ta quduq suvlanib, qolgan 12 ta toza neft berayotgan bo‘lsa, unda qo‘l bilan maxsus 
teskari  to‘sqichlarni  berkitilad
i  va  suvlangan  quduqlarning  mahsulotlarini  surilma 
yordamida suvlanish chizig‘i bo‘ylab yig‘uvchi kollektorga yo‘naltiriladi.
 
Sputnik 
–
B,  Sputnik-V  va  Sputnik-B40  qurilmalari  yordamida  ham  alohida 
suvlangan va suvlanmagan quduqlarni sarfini o‘lchash mumkin
. 
Sputnik-V VNIIKA neft gaz institutining Grozniy filiali tomonidan ishlab chiqilgan, 
u  ham  Sputnik-A  kabi  quduqlarni  avtomatik  ravishda  berilgan  programma  asosida 
o‘lchashga  qo‘shish  va  erkin  gaz  debitini  avtomatik  o‘lchash  uchun  mo‘ljallangan.
 

---

29 
 
Bu  qurilmaning  kamchiligi  s
hundaki, parafinli neftni o‘lchash jarayonida darajalash 
(tarirovka)  idishidagi  parafin  cho‘kindilari  suyuqlik  miqdorini  o‘lchash  aniqligini 
pasaytiradi.