Sanoat instituti

Rasmiyidoraviy  uslub

Rasmiy uslub boshqa uslublardan keng farq qiladi. Uning quyidagi funksional

turlari mavjud: 1.huquqiy (qonun, buyruq, farmon, fuqarolik akti) 2.Mamuriy (ish

qog’ozlari va boshqa hujjatlar) 3.Diplomatik (nota, memorandum) Rasmiy uslub

huquqiy- ma’muriy munosabatlar sohasi uchun xizmat qiladi va kishilar, idoralar va

davlatlar o’rtasidagi munosabatlarni tartibga soladi. Rasmiy uslubda farmon berish,

da’vat etish, majburiylik ohangi mavjud.

Mavzu-4.  Oliygohimiz hayotidan. So’zlashuv uslubi.Shevaga xos so’zlar.

OLIYGOHIMIZ HAQIDA

Institut 1932 yilda paxtani dastlabki ishlash, yigirish, to’quvchilik va ipak

texnologiyasi kafedralari faoliyatlari bilan tashkil etilgan bo’lib, bugungi kunda

tarkibida 4 ta fakultet, 25 ta kafedralar  faoliyat ko’rsatmoqda. 12 ta ta’lim

yo’nalishlari bo’yicha bakalavrlar, 18 ta mutaxassisliklar bo’yicha magistrlar

tayyorlanmoqda.

Institut o’zining 86 yillik faoliyati davomida 42000 dan ziyod yuqori malakali

mutaxassislar, shu jumladan,xorijiy mamlakatlarga 700 nafar oliy ma’lumotli kadrlar

tayyorlab berdi. Hozirgi kunda institutda

4500-dan

 ziyodroq talabalar taxsil

olmoqdalar. Ularga institutning 300 nafar professor-o’qituvchilari, shu jumladan, 2

nafar akademik,

27 nafar fan doktorlari, 189

 nafar fan nomzodlari, dotsentlar

samarali ta’lim bermoqdalar va bir vaqtning o’zida ular

25 ta

 dolzarb mavzular

bo’yicha keng qamrovli ilmiy ishlarni olib bormoqdalar va natijalarini ishlab

chiqarishga, o’quv jarayoniga tadbiq etmoqdalar.

Institutda ko’p bosqichli uzluksiz ta’lim tizimi to’liq shakllanmoqda. Institut

qoshida 1998 yildan Respublikada birinchilar qatori tashkil etilgan akademik litsey

faoliyat ko’rsatib kelmoqda. Institut Respublikadagi o’z yo’nalishlariga mos

50

tadan

ortiq kasb-hunar kollejlariga standartlar, o’quv dasturlari, darslik, ma’ruza matnlarini

yaratilishida yaqindan yordam berib kelmoqda

Institutda kasb-hunarga o’rgatish va test sinovlariga tayyorlash markazi, paxta

tozalash, to’qimachilik va yengil sanoat korxonalari mutaxassislari, kasb-hunar

---

43

kollejlari o’qituvchilari va oliy o’quv yurtlari professor-o’qituvchilarining malakasini

oshirish fakulteti faoliyat ko’rsatmoqda.

Xalqaro To’qimachilik Akademiyasiga, Matbaachi oliy o’quv yurtlarining

Xalkaro Assotsiatsiyasiga, Xalqaro ipak uyushmasiga a’zo bo’ldi. Institut xorijiy

mamlakatlarning

21

dan ortiq turdosh oliy o’quv yurtlari bilan mustahkam aloqa

o’rnatgan.

400 dan

 ziyod professor-o’qituvchilar va asspirantlar Germaniya, Angliya,

Belgiya, Braziliya, Amerika Qo’shma Shtatlari, Yaponiya, Gretsiya, Shveytsariya,

Shvetsiya, Chexiya, Hindiston, Polsha, Isroil mamlakatlarining o’quv markazlarida

malakalarini oshirib keldilar.

Mustaqillik yillarida institut jamoasi 6 mln. dollar miqdoridagi xorijiy

investitsiyani olishga  erishdi.

Jumladan, Yaponiya Xukumatining 4 mln. dollar mikdoridagi beg’araz

yordami tufayli keltirilgan eng zamonaviy o’quv-laboratoriya jihozlari va uskunalari

institutning moddiy-texnika bazasini yanada yangiladi. Mustaqil Davlatlar

Hamdo’stligi mamlakatlarida yagona to’qimachilik mahsulotlari sertifikatsiya

markazi «CENTEXUZ» tuzildi va zamonaviy ravishda jixozlandi.

Iqtidorli talabalar Akademiyasi qoshidagi Talabalar modalar teatri, «Ipak

parilari» xalq dastasi, Talabalar konstruktorlik byurosi, Talabalar ilmiy-texnika

tarjima byurosi faoliyat ko’rsatib kelmoqda. Shuningdek, talabalar uchun institut

tarixi muzeyi, Akademik M.A. Xojinova xona-muzeyi kompyuter markazi, sanatoriy-

profilaktoriy, «Yoshlik» sport klubi, talabalar qahvaxonasi, Toshkent viloyati

Bo’stonlik tumanidagi Xumson qishlog’ining so’lim tog’ bag’ridagi «Rohat» sport -

sog’lomlashtirish lageri ham talabalarimiz ixtiyorida.

Talabalar shaharchasida 1500 o’ringa mo’ljallangan 4 ta talabalar uylari

mavjud.Viloyatlardan kelgan barcha talabalarga talabalar uylaridagi yorug’, shinam

xonalardan joy beriladi. Barcha talabalar uylarida Ma’naviyat va ma’rifat markazi,

o’quv, dam olish, sport xonalari faoliyat ko’rsatmoqda. O’qishda, ma’naviy-ma’rifiy

tadbirlarda faol bo’lgan eng iqtidorli talabalar uchun tarixiy meroslarga boy navqiron

va qadimiy shaharlarimiz - Samarqand, Buxoro, Xiva, Shaxrisabzlarga sayohatlar

tashkil etilmoqda.

Mustaqillik yillarida yaratilgan o’quv-ilmiy moddiy bazasi asosida 22 nafar fan

doktori,   170 nafar fan nomzodlari tayyorlandi, 33 ta darslik, monografiya, 43 ta

o’quv qo’llanma, 310 ta uslubiy qo’llanmalar, barcha fanlardan ma’ruza matnlari,

3500 ta ilmiy maqolalar chop etildi, 360 ta patentlar olindi. 13 nafar iqtidorli talabalar

O’zbekiston Respublikasi Prezidenti va Davlat stipendiatlari, 140 nafar talaba-yoshlar

bir qator nomdor stipendiyalarning sohibi bo’ldilar. Toshkent to’qimachilik va yengil

sanoat institutining serqirra faoliyati bilan sizlarni tanishtirdik. Har bir aziz

mehmonimizga, yoshlarga Markaziy Osiyoda yagona va reyting natijalari bo’yicha

Respublika oliy o’quv yurtlari o’rtasida birinchi o’rinni egallab turgan,ustuvor

yo’nalishlar bo’yicha bakalavr va magistrlar tayyorlaydigan oliy o’quv yurtimizga

xush kelibsiz, deb qolamiz!

So’zlashuv uslubi – kishilarning kundalik norasmiy, erkin muomalalari

doirasida til birliklarining o’ziga xos amal qilishdir. Vazifaviy uslubning bu turi

o’ziga xos ish ko’rastish sharoiti, ya’ni fikr olishuvining bevositaligi, til vositalarini

---

44

saylab ishlatilmasligi bilan, shuningdef, ohang vositalari, mimika, imo-ishora

kabilardan keng goydalanish, oddiy leksik va frazeologik birliklarning, ekspressiv-

emotsional vositalarning keng ishlatilishi bilan ajralib turadi. Masalan, farzand –

jujuqs, dunyodan o’tmoq – jon bermoq, imtixondan o’ta olmaslik – imtixondan

yiqilmoq kabi juftliklarning ikkinchisi asosan so’zlashuv uslubiga xos.So’zlashuv

uslubi fonetik, leksik, morfologik va sintaktik o’ziga xosliklarga ega.