O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’lim rivojlantirish markazi

Kasallanish 
(kasallik) inson salomatligini harakterlovchi ko'rsatkichlardan 
biri. Kasallanish deganda, aholi o'rtasida tarqalayotgan kasalliklarni tarkibi va 
dinamikada  o'zgarishini  ifodalovchi ko'rsatkich tushuniladi va  u tibbiy 

---

51 
 
muassasalar, Sog'liqni saqlash tizimi xodimlari ishini baholovchi mezon bo'lib 
xizmat qiladi.  
Nozologiya bo'yicha kasalliklarni aniqlash uchun BSST (VOZ) miqyosida 
sistematik ravishda kasalliklarni xalqaro tasnifi qabul qilinadi. Oxirgi tasnif 1992 
yilda tasdiqlangan. Salomatlik bilan bog’lik kasalliklar, shikastlanish va o'lim 
sabablarining xalqaro statistik tasnifi (MKB-10) 3 tomdan iborat bo'lib, 17 sinf 
o’rniga 21 sinf, bloklar soni 258 ta, sahifalar - 2600 ta, kasalliklar turlari 5000 dan 
ortiqni tashkil etgan. Bu tasnif 2000 yildan boshlab tibbiyot muassasalarida 
qo’llanilib kelmoqda. 
MKB - 10 tasnifga ko'ra barcha kasalliklar quyidagi sinflarga ajratilgan. 
1 - ayrim yuqumli va parazitar kasalliklar 
2 – o’smalar 
3 - qon, qon hosil qiluvchi organlar kasalliklari. 
4 - endokrinologik  kasalliklar, moddalar almashinuvi buzilishi kasalliklari 
5 - ruhiy kasalliklar 
6 - asab tizimi kasalliklari 
7 – ko’z kasalliklari 
8 - quloq kasalliklari 
9 - qon aylanish tizimi kasalliklari 
10 - nafas olish tizimi kasalliklari 
11 - ovqat hazm qilish tizimi kasalliklari 
12 - teri va teri osti kletchatkasi kasalliklari 
13 - suyak - mushak tizimi kasalliklari. 
14 - siydik va tanosil tizimi kasalliklari 
15 - homiladorlik, tug’ruq va tug’ruqdan keyingi davrdagi 
16 - perinatal davrda yuzaga keladigan kasalliklar 
17 – tug’ma nuqsonlar va xromasom kasalliklar 
18 - klinik va laborator tekshiruvlarida aniqlangan simptomlar, me'yordan 
og’ishi belgilari. 
19 - shikastlanishlar, zaharlanishlar 
20 - tashqi sabablar va o'lim 
21 - aholi salomatligiga ta'sir etuvchi omillar