O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi t. U. Umarov

Tezkesar po‘latdan yasalgan plastinkalarni  
payvandlash va kavsharlash. 
 
Konstruksion po‘latdan tayyorlangan tutqichlarga payvandlash poroshoklari 
yordamida  tezkesar  po‘latdan  bo‘lgan  plastinkalar  payvandlanadi.  Bu  erda 
payvandlash  temperaturasi  tezkesar  po‘latni  toblash  temperaturasiga  yaqinroq 
bo‘ladi.  Payvandlash  poroshoklari  (kukunlari)  tashkil  etuvchilari  sifatida 
ferromargenets  (70%)  va  qayta  eritilgan  bura  (30%  ga  yaqinroq)  ishlatiladi, 
shuningdek qisman ferrosilitsiy, po‘lat va mis qirindisi qo‘shiladi. Tutqichdagi va 
plastinkadagi  ulangan  joyga  mexanik  ishlov  beriladi.  Ulangan  joylardagi 
notekisliklar 0,2 mm chegarasida bo‘lishga, ruxsat etiladi. 
Plastinka  o‘rnatiladigan  joyga  (uyaga)  1  mm  qalinlikda  payvandlash 
poroshogi  sepilib,  keyin  tezkesar  po‘latdan  bo‘lgan  plastinka  o‘rnatilib,  atrofdagi 
tirqishlar  payvandlash  poroshogi  bilan  to‘ldiriladi.  Olovli  pechkaning  birinchi 
oynasida, keskich dastlab 850-900
0
C gacha qizdiriladi, keyin esa pechning ikkinchi 
oynasida  keskich  payvandlash  poroshogining  erish  temperaturasigacha  qizdiriladi 
(1180-1195
0
C).  Plastinka  qo‘l  pressi  yordamida  tezlik  bilan  tutqichga  siqilib, 
pripoy  (kavshar)  qotguncha  ushlab  turiladi.  Plastinka  payvandlangan  keskich 
yumshatilib  toblanadi  va  tezkesar  po‘latni  toblash  rejimi  bo‘yicha  bo‘shatiladi. 
Ayrim paytlari, payvandlash uchun qizdirish tutashtirib payvandlash mashinalarida 
yoki yuqori chastotali tok bilan ishlaydigan qurilmalarda bajariladi.