O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi o’zbekiston jahon tillari universiteti

“Today I will be norrating at a joint session of the Legislative Chamber and 

the  Senate,  the  first  and  the  main  purpose  of  the  concept  of  democratization  and 

renewal  of  society,  as  well  as  the  country  in  2005  and  the  next  period  of 

modernization and reform of the basic outline of the tasks.” 

Bu  jumlada  ishtirok  etgan  ―Qonunchilik  palatasi‖  so‘zi–

legislative

―qonun 

ochiqarish‖ va 

chamber

 –  ― palata‖ so‘zlaridan (

the Legislative Chamber

); ―Senat‖ 

so‘zi 

– 

Senate

―muhokamada  ishtirok  etish‖,  ―maslahatchi,  senator‖; 

―demokratlashtirish‖  so‘zi–

democratization

    ―xalq‖,  ―boshqaruv‖  va

zation

  –  ―-

lashtirish‖  morfemalaridan;  ―modernizasiya‖  so‘zi    – 

modernization

―zamonaviy‖ 

so‘zi  va

zation

–    ―-lashtirish‖  morfemalaridan  tashkil  topgan.  Ko‘rib 

turganimizdek,  ingliz  tilining  o‘ziga  xosligi  ham  shundan  iboratki,  so‘zlarning 

alohida  tarkibiy  qismlari  ma‘nosiga  ko‘ra  butun  bir  so‘zning  tarjimasini  anglab 

olish mumkin. 

                                                           

80

Karimov I.A. O‘zbek xalqi hech qachon, hech kimga qaram bo‘lmaydi. – T.: O‘zbekiston, 2005.– B 176. 

---

66 

 

Har  bir  mamlakat  o‘zining  saylov  tizimiga  ega  bo‘lib,  lekin  saylov 

kampaniyalarining  texnologiyalari,  maqsad  va  vazifalarining  ko‘pgina  umumiy 

jihatlari  mavjud.  Saylov  tematikali  matnlar  tarjimasida  asliyat  tili  va  tarjima  tili 

mamlakati saylov tizimlarining o‘ziga xos xususiyatlarini hisobga olish kerak.   

saylov – election, voting

 

saylovchi –elector, voter,constituency

 

saylov kampaniyasi – election campaign 

ovoz berish – vote for, voting, poll 

ovoz – vote, suffrage, voice 

O‘zbek  tilidagi  siyosiy  matnni  ingliz  tiliga  tarjima  qilishda  leksik 

birliklarning  tanlanishidagi  muhim  jihatlaridan  yana  biri  uning  yasalish  shaklidir. 

Turk  tilida  kishilar  orasidagi  ijtimoiy  munosabatlarni  ifodalovchi 

toplum 

(jamiyat)

terminsining  arabcha 

cemiyet 

muqobili  ham  mavjud  bo‘lib,  turkcha 

yozma  va  og‘zaki  nutqning  turli  vazifadosh  uslublarida  keng  qo‘llaniladi. 

Cemiyet

terminsi  o‘zagidan  arab  tilida 

ictimai

  sifati  yasalgan. 

İctimai

  sifatining 

fransuz  tilidan  o‘zlashgan  muqobili  hisoblangan 

sosyal 

so‘zi  turkcha  nutqda 

ictimai

  sifatidan  ko‘ra  faolroq  qo‘llanadi

81

.  Turkolog  tadqiqotchilarimizning 

jamiyatshunoslik  sohasidagi  terminlar  tadqiqoti  borasidagi  xulosalari  bizning 

o‘zbek  tilimizdagi  ―jamiyat‖,  ―ijtimoiy‖,  ―sosial‖  so‘zlarining  etimologik  kelib 

chiqishi  xususidagi  masalalarni  oydinlashtiradi.  Lekin  yuqorida  (turkiy  tillarda) 

turli vazifadosh uslublarda turli ijtimoiy terminlarning qo‘llanishi turlichadir degan 

fikrni  xitoy  tiliga  tadbiq  etadigan  bo‘lsak,  xitoy  tilida  ―jamiyat‖,  ―jamoatchilik‖, 

―ijtimoiy‖, ―sosial‖ singari jamiyatshunoslik terminlari birgina o‘zgarmas 

“social”

 

so‘zi bilan ifodalanadi. 

Masalan, 

jamiyatshunoslik  sohasi  bilan  bog‘liq  quyidagi  so‘z 

birikmalarilarini ko‘rib chiqsak: 

Ijtimoiy va sosial guruhlar –