Qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti «kasb ta'limi»

3.2.O'zbekiston o'rta maxsus, kasb-hunar ta'limining tarixiy va ma'naviy- 

ma'rifiy sarchashmalari.  

Hozirgi  zamon  kasb-hunar  ta'limi  tizimi    faqatgina  XX  asr  oxiri  ilmiy-

pedagogik    tafakkurining  natijasigina  bo'lmay,  balki  uning  poydevori  inson 

jamiyatining uzoq tarixi  davomi to'plangan tajribasiga hamda olimlar, mutafakkirlar, 

pedagoglar,  ishlab  chiqarishning  turli  sohalaridagi    mutaxassislarning  mehnatlariga 

asoslangan.  Markaziy  Osiyoda,  ya'ni    hozirgi  zamon  O'zbekiston  hududida    kasb-

hunar  ta'limining  tub  asoslari  bundan  uch  ming  yil  avval  Avestoda  bayon  etilgan 

desak  xato  qilmaymiz.  Lekin  bu  boradagi    tajribalar  bizda  etarli  darajada 

o'rganilmagan.  Shu  bois  ,  bugun  butun  dunyoda  xususan  Sharq  xalqlarining  tarixiy 

merosini  zamonaviy  kasb-hunar  ta'limi  mazmuni  va  tuzilmasiga  singdirilishini  davr 

o'zi taqozo etmoqda. 

Sharq  mutafakkirlari  o'z  asarlarida  yoshlarning  kasb-hunar  ta'limi  va 

tarbiyasiga  katta  ahamiyat  berib,  kasb-hunar  o'rganishni  jismoniy,  aqliy  va 

zamonaviy kamolotgan erishishning asosiy vositasi deb bilganlar.  

---

Buyuk  ajdodlarimiz  aqliy,  jismoniy  ma'naviy  tarbiya  kasb-hunar  ta'limi 

sirlarini  egallashning  asosiy  omili  deb  talqin  etganlar.  Ular  uchun  inson  timsoli 

kamolotga etgach , ilmli yoki kasb-hunarga  ega ijobiy fazilatlar sohibi bo'lgan.  

Kasbiy  ta'lim  berish,  kasb  hunar  sirlarini  o'rgatish  juda  qadim  zamonlarda 

paydo bo'lgan. Kasbiy  malaka bevosita mehnat faoliyati  jarayonida berilgan. Ishlab 

chiqarish  kuchlarini  rivojlanishi,  hunarmandchilikning  ixtisoslashib  borishi,  mehnat 

tajribasi,  jumladan  tizimlashgan  bilim,  malakalarini  ma'lum  bir  tarzda  avloddan 

avlodga  o'tkazish  zaruriyatini  tug'dirdi.  Bu  ehtiyoj  dastlab  ustoz-shogird  yo'li  bilan 

tartibsiz, ya'ni xaotik tarzda amalga oshirildi. Sanoat ishlab chiqarishning rivojlanishi 

bilan turli darajadagi va sohadagi kasb-hunar o'kuv yurtlari paydo bo'ldi. Kasb-hunar 

ta'lim  tizimi  mustaqil  tarmoq  sifatida  dastlab  YEvropada,  so'ng  Amerikada 

shakllandi.