1-2-ma’ruza

24 - AMALIY MASHG’ULOT 
Tarmoqlarni yer ostida joylashishi va profilini qurish. 
Reja: 
1. Oqova suv tarmoqlari boshqa muhandislik tarmoqlari kesishuvi 
2. Oqova suvlarni oqizish tarmoqlarining bo’ylama kesimini qurish 
 
1. Oqova suv tarmoqlari boshqa muhandislik tarmoqlari kesishuvi 
Kommunikatsiyalar  soni  ko’p  bo’lganda  ularni  yirik  tunnellarda, 
joylashtirish mumkin. Bu ularni tahmirlashga qulaylik yaratishi mumkin. 
     Oqova 
suvlarni 
oqizish 
tarmoqlari 
shikastlanganda 
boshqa 
kommunikatsiyalarni, binolarni asoslarini, himoya qilish uchun jadvalda keltirilgan 
masofalar  saqlanishi  zarur.  Suv  tahminoti  quvuri  orasida  masofa  0,4  ortiq,  agar 
ostidan o’tsa 6 m g’ilofga sof gil tuproqlarda va 20 m filg’trlanuvchi tuproqlarda. 
Bosimli  oqova  suvlarni quvurlari parallel  joylashgan  paytda  orasidagi  masofa  0,7 
m, 300 mm da 1 m 1000 mmda va 1,5 m ortiq diamaetr. 
     Bosh  kollektorga  va  mintaqa  kollektorlariga  trassirovkalash  tanlanadi,  nasos 
shahobchalari  o’rnatish  zaruriyati  bo’lsa  ularga  joy  tanlanadi  va  oqova  suvlarni 
oqizish shakli yaratiladi.   

---

Inshshotlar va tarmoqlar 
Tarmoqgacha minimal masofa,m 
Bosimli tarm. 
O’zi oqar 
Binolarning fundamenti, yer osti qismlari 
5,0 
3,0 
Temir yo’llar 
4,0 
4,0 
Tramvay yo’llari 
2,75 
2,75 
Avtomobil yo’llari 
2,0 
1,5 
Elektr o’zatgichlar fundamenti: 
 
1,0 
 
1,0 
1 kV gacha kuchlanishda 
1 kV gacha kuchlanishda 
2,0 
2,0 
35 kV dan ortiq 
3,0 
3,0 
Ichimlik suv o’tkazgichlari: 
 
1,5 
 
1,5 
200 mm gacha 
200 mm dan ortiq 
3,0 
3,0 
Oqova suvlarni oqizish tarmoqlari 
 
0,4 
 
0,4 
Quvurlari 
Quduqlari 
0,15 
0,15 
Gaz o’tkazgichlari 0,005 MPa gacha 
1,0 
1,0 
0,3 MPa gacha 
1,5 
1,5 
0,6 MPa gacha 
2,0 
2,0 
1,2 MPa  
5,0 
5,0 
Kabellar: kuchlanishli 
1,0 
1,0 
Aloqa 
0,5 
0,5 
Issiqlik o’tkazgichlari 
1,0 
1,0 
Qimmatbaho daraxt navlari 
2,0/1,5 
2,0/1,5 
     Quvurlarning  yon  ulanishlarining  burchagi  90°  dan  oshmasligi  kerak.  Sath 
quduqlarida bu burchak ahamiyatga ega emas. Tarmoqlarda burilishlarda, diametr, 
nishablik  o’zgargan  joylarda,  yon  ulanish  joylarida  va  to’g’ri  uchastkalarda 
mahlum masofalarda quduqlar o’rnatiladi. Buriilish radiusi quvur diametriga teng 
qabul qilinadi. Katta diametrli (>1200 mm) kollektorning burilishi besh diametrdan 
ortiq  bo’lishi  zarur.  Bunda  burilish  boshida  va  oxirida  quduq  o’rnatiladi.  To’g’ri 
uchastkalarda quduqlar orasidagi masofalar quvur diametriga bog’liq va u quyidagi  
jadvalda keltirilgan.            
Quvur 
diametri
, mm 
15
0 
200…45
0 
500…60
0 
700..100
0 
1000..140
0 
1500..200
0 
 > 
200
0 
Masofa, 
m 
35 
50 
75 
100 
150 
200 
250 
300