O‘zbekiston respublikasining soliq kodeksi

51-modda. Xedjirlash
Ushbu  Kodeks  maqsadida  xedjirlash  operatsiyalari  deganda  soliq  to‘lovchi  uchun  noxush
oqibatlarni  (to‘liq  yoki  qisman)  kamaytirish  (kompensatsiya  qilish)  maqsadida  muddatli
bitimlarning  moliyaviy  vositalari  (shu  jumladan  harxil  turlari  bilan)  amalga  oshiriladigan
operatsiyalar (operatsiyalar majmui) tushuniladi.
Bunday  noxush  oqibatlar  jumlasiga,  xususan,  zarar  ko‘rish,  tushumning  yoki  foydaning
kamayishi,  mol-mulk  bozor  qiymatining  kamayishi,  narxning,  foiz  stavkasining,  milliy  valyutaga
nisbatan  chet  el  valyutasi  kursining  yoki  xedjirlash  obyekti  (obyektlari)  boshqa  ko‘rsatkichining

---

11/19/21, 4:18 PM
 30.12.2019. O‘zbekiston Respublikasining Soliq kodeksi
https://lex.uz/docs/-4674902#-4689101
34/333
(ko‘rsatkichlari  majmuining)  o‘zgarishi  oqibatida  soliq  to‘lovchining  majburiyatlari  ko‘payishi
kiritilishi mumkin.
Soliq  to‘lovchining  mol-mulki,  mulkiy  huquqlari  va  uning  xedjirlash  operatsiyasini  amalga
oshirish sanasida bajarilish muddati yetib kelmagan majburiyatlari xedjirlash obyektlari deb e’tirof
etiladi.
Amalga  oshirilishi  (bajarilishi)  tarafning  shartnoma  bo‘yicha  talab  qo‘yishi  bilan  bog‘liq
bo‘lgan  hamda  ularga  nisbatan  soliq  to‘lovchi  xedjirlash  to‘g‘risida  qaror  qabul  qilgan  talab  qilish
huquqlari va majburiyatlar xedjirlash obyektlari bo‘lishi mumkin.
Muddatli bitimlar moliyaviy vositalarining xedjirlash operatsiyasi uchun foydalaniladigan asos
aktivlari xedjirlash obyektidan farq qilishi mumkin.
Xedjirlash  maqsadida  har  xil  turdagi  muddatli  bitimning  bittadan  ortiq  moliyaviy  vositasini,
shu  jumladan  xedjirlash  muddati  ichida  bitta  xedjirlash  operatsiyasi  doirasida  muddatli
bitimlarning bir nechta moliyaviy vositalarini tuzishga yo‘l qo‘yiladi.
Soliq  to‘lovchi  muddatli  bitimlarning  moliyaviy  vositalari  bilan  operatsiyani  xedjirlash
operatsiyasi  jumlasiga  kiritish  asoslanganligini  tasdiqlash  uchun  xedjirlash  operatsiyasiga  doir
bitimni tuzish sanasida soliq to‘lovchining taxminlaridan kelib chiqqan holda ushbu operatsiyaning
amalga oshirilishi narxning, bozor kotirovkasining, valyuta kursining yoki xedjirlash obyekti boshqa
ko‘rsatkichining  o‘zgarishi  bilan  bog‘liq  bo‘lgan  noxush  oqibatlarni  kamaytirish  imkonini  berishini
tasdiqlovchi ma’lumotnomani tuzadi.
Agar  bitta  xedjirlash  operatsiyasi  maqsadida  muddatli  bitimlarning  moliyaviy  vositalari  bilan
bog‘liq operatsiyalar majmuidan foydalanilsa, bunday ma’lumotnoma ushbu bitimlar majmuining
birinchisi tuzilgan sanadagi holatga ko‘ra tuziladi.