O‘zbekiston respublikasi navoiy kon-metallurgiya kombinati davlat korxonasi navoiy davlat konchilik instituti

Korxonani tashkil qilish tamoyillari 
YAngi  korxonani  tashkil  kilish  kuyidagi  tashkiliy  tamoyillar  asosida  amalga 
oshiriladi: 

---

98 
 
•
 
korxonani tashkil kilish fikrining paydo bo‘lishi; 
•
 
korxona ta’sischilarini tanlash; 
•
 
taklif kilinayotgan maxsulotga bozordagi talabni o‘rganish; 
•
 
korxona nizom jamg‘armasini tuzish uchun moliya manbalarini aniklash; 
•
 
korxonaning ta’sis xujjatlari va biznes-rejasini tayyorlash; 
•
 
davlat ro‘yxatidan o‘tish; 
•
 
muxr, shtamp va boshka rekvizitlarni tayyorlash; 
•
 
solik idoralarida ro‘yxatdan o‘tish. 
O‘zbekiston  Respublikasining  "Korxonalar  to‘g‘risida"gi  konuniga  asosan, 
korxonalar mulk egasi yoki u tayinlagan vakillik idorasi, mexnat jamoasi yoki ta’sischilar 
guruxining qarori bo‘yicha belgilangan konun-koidalarga asosan tashkil kilinishi mumkin. 
Korxona  joriy  va  xisob-kitob  rakamlari  ochish  va  ular  to‘g‘risidagi  xolatlarni 
tasdiklash xukukiga ega bo‘lgan, mustakil xukukiy shaxs makomidagi sho‘ba korxonalari, 
filiallar, vakolatxonalar, bo‘lim va boshka tashkiliy bo‘linmalarni  tashkil kilishi mumkin. 
Korxona  konun  xujjatlarida  belgilab  ko‘yilgan  tartibda  maxsus  davlat  idoralaridan 
ro‘yxatga  olingan kundan boshlab tashkil kilingan xisoblanadi va xukukiy  makomga ega 
bo‘ladi.          
YAngi korxona tashkil kilishdan asosan kuyidagi maqsadlar ko‘zlanadi: 
•
 
iste’molchilar  talab  kilayotgan  maxsulot  ishlab  chiqarishni  ko‘paytirish  va  uni 
sotishdan foyda olish; 
•
 
ishlab  chiqarishga  ish  bilan  band  bo‘lmagan  axolini  jalb  kilish  va  shu  orkali  ish 
bilan ta’minlashdagi ijtimoiy muammolarni xal kilish; 
•
 
ishlab chiqarishga mavjud ko‘shimcha resurslarni jalb kilish; 
•
 
fan-texnika  yutuklaridan  foydalangan  xolda  yangi  sanoat  maxsulotlarini  ishlab 
chiqarish; 
•
 
yakka  tarzda  yoki  xamkorlikda  faoliyat  yuritish  uchun  kichik  korxona  tashkil 
kiluvchi  aloxida  fukarolar  yoki  shaxslar  guruxi  a’zolarining  shaxsiy  extiyojlarini 
kondirish 
•
 
ishlab  chiqarishni  mustaxkamlash  va  rivojlantirish  xamda  bozor  muxitini 
kengaytirish. 
Ta’sis  xujjatlarini  tayyorlash  korxonani  tashkil  etish  va  keyingi  faoliyat  yuritish 
jarayonidagi  muxim  boskichlardan  biri  xisoblanadi.  Ta’sis  xujjatlari  faoliyat  yurituvchi 
korxonalarning xukuk va majburiyatlarini xamda sharoitlarini ifodalaydi. 
      Korxonalar  faoliyatini  tartibga  soluvchi  konun  xujjatlarida  ikki  xil  ta’sis  xujjatlari 
belgilab berilgan: 
1.Korxona Nizomi; 
2.Ta’sis shartnomasi.