|
Ikkinchi bosqichda
, ya’ni 2000-2008-yillarda ham mamlakatimizda bolalar
va yoshlarni huquqiy manfaatlarini himoya qilish bilan birga, uni
kodifikatsiyalashga katta e’tibor qaratildi. Mazkur bosqichda, 2008-yilning 7-
yanvarida qabul qilingan O‘zb kiston R spublikasi “Bola huquqlarining kafolatlari
to‘g‘risida”gi qonun muhim ahamiyat kasb etadi. Asosiy maqsadi bola
huquqlarining kafolatlari sohasidagi munosabatlarni tartibga solishdan iborat
bo‘lgan mazkur Qonun “O‘zb kiston huquqiy tarixida bola huquqlari sohasidagi
birinchi kodifikatsiyalangan hujjat hisoblanib, O‘zb kistondagi barcha bolalarning
o‘ziga xos Bolalar Konstitutsiyasi bo‘lib qoldi”.
152
Ushbu Qonunning mazmun
mohiyati bilan k yingi paragrafda batafsil tanishamiz.
Alohida qayd etish k rakki, 2008-yilda mamlakat parlam nti tomonidan
qator xalqaro hujjatlar qonun yo‘li bilan ratifikatsiya qilindiki, bu xalqaro hujjatlar
ham bola huquqlari bo‘yicha milliy huquqiy tizimning tarkibiy qismiga aylandi.
Ularga quyidagilarni kiritish mumkin: 2008-yil 8 apr lda qabul qilingan XMTning
“Ishga qabul qilish uchun eng kichik yosh to‘g‘risida”gi 138-konv nsiyasini
(J
va, 1973-yil) ratifikatsiya qilish to‘g‘risida, “Bolalar m hnatining og‘ir
shakllarini taqiqlash va yo‘q qilishga doir shoshilinch choralar to‘g‘risida”gi 182-
konv nsiyasini (J
va, 1997-yil) ratifikatsiya qilish to‘g‘risida, 2008-yil 8-iyulda
qabul qilingan “BMTning Transmilliy uyushgan jinoyatchilikka qarshi
151
Bola huquqlari. / Yuridik oliy o‘quv yurtlari uchun darslik // Prof. G‘.Abdumajidov tahriri ostida. –T.: TDYuI
nashriyoti, 2009. –B.128
152
Saidov A.X.
“
” -
. //
“O‘zb kistonda bolalarni ijtimoiy himoya qilish tizimini boshqarishni zamonaviy talablarga muvofiq
takomillashtirish: yutuqlar va rivojlanish istiqbollari” mavzusidagi xalqaro forumining mat riallari. 2011-yil 29-30-
noyabr. –T.: R spublika bolalar ijtimoiy moslashuvi markazi, 2011. -S.10-11
178
konv nsiyasini (Nyu-York, 2000-yil 15-noyabr) to‘ldiruvchi Odam savdosining,
ayniqsa ayollar va bolalar savdosining oldini olish hamda unga ch k qo‘yish va
uning uchun jazolash haqidagi protokolni ratifikatsiya qilish to‘g‘risida”gi, 2008-
yil 11-d kabrida qabul qilingan “O‘zb kiston R spublikasining “Bola huquqlari
to‘g‘risidagi konv nsiyaga doir, bolalar savdosi, bolalar fohishabozligi va bolalar
pornografiyasiga taalluqli Fakultativ protokol”ga (Nyu-York, 2000-yil 25-may)
qo‘shilish to‘g‘risida”, 2008-yil 12-d kabrida qabul qilingan “O‘zb kiston
spublikasining “Bola huquqlari to‘g‘risidagi konv nsiyaga doir, bolalarning
qurolli mojarolarda ishtirokiga taalluqli Fakultativ protokol”ga (Nyu-York, 2000-
yil 25-may) qo‘shilish haqida”gi qonunlar. Ushbu qonunlarda b vosita yoshlar
huquq va manfaatlarini himoya qilish yo‘li bilan voyaga yetmaganlarning
huquqbuzarliklariga qarshi kurashish va ularning oldini olishga oid normalar ham
o‘z ifodasini topgan
153
.
Shu bilan bir qatorda, mazkur davr bola huquqlarini amalga oshirishning
turli sohalariga oid qator Pr zid nt farmoyishlari va hukumat qarorlari ham qabul
qilindi. Ularga
O‘zb kiston R spublikasi Pr zid ntining
“
O‘zb kiston
spublikasi Konstitutsiyasini o‘rganishni tashkil etish to‘g‘risida”gi 2001-yil 4-
yanvardagi F-1322-sonli Farmoyishini;
O‘zb kiston R spublikasi Pr zid ntining
“O‘zb kiston Bolalar sportini rivojlantirish jamg‘armasi faoliyatini
takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”2004-yil 29-avgustdagi PF-3481-
son Farmonini; O‘zb kiston R spublikasi Vazirlar Mahkamasining “O‘zb kiston
spublikasi Xalq ta’limi vazirligi huzuridagi bolalar sportini rivojlantirish
jamg‘armasi faoliyatini tashkil etish to‘g‘risida”gi
2004-yil 29-avgustdagi 410-son
qarorini;
O‘zb kiston R spublikasi Vazirlar Mahkamasining
“R spublika bolalar
ijtimoiy moslashuvi markazini tashkil etish to‘g‘risida” 2004-yil 7-sentabrdagi
419-son qarorini; O‘zb kiston R spublikasi Vazirlar Mahkamasining
2004-yil 2-
noyabrdagi
“Osiyo Taraqqiyot Banki ishtirokida “Umumta’lim maktablari uchun
153
Aloyev U. Bola huquq va qonuniy manfaatlaini himoya qilishga qaratilgan milliy qonunchilik asoslari.
//“O‘zb kistonda bolalarni ijtimoiy himoya qilish tizimini boshqarishni zamonaviy talablarga muvofiq
takomillashtirish: yutuqlar va rivojlanish istiqbollari” mavzusidagi xalqaro forumining mat riallari. 2011-yil 29-30-
noyabr. –T.: R spublika bolalar ijtimoiy moslashuvi markazi, 2011. -B.28-29
179
darsliklar va o‘quv adabiyotlari nashr etish tizimini takomillashtirish” loyihasining
ikkinchi bosqichini amalga oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi
513-sonli
Qarorini;
O‘zb kiston R spublikasi Vazirlar Mahkamasining 2007-yil 25-
oktabrdagi “Maktabgacha ta’lim sohasidagi normativ-huquqiy hujjatlarni
tasdiqlash to‘g‘risida”gi 225-sonli Qarori va mazkur Qarorga ilovada k ltirilgan
“
O‘zb kiston R spublikasida davlat maktabgacha ta’lim muassasasi to‘g‘risida”gi
Nizomni misol qilib k ltirish mumkin.
Mazkur davrda bola huquqlariga oid qonunchilik kodifikatsiyalashgani bilan
bir qatorda, bolalarni ijtimoiy jihatdan qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan qator
hujjatlar qabul qilindi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
