www.ziyouz.com
kutubxonasi
10
qayt», dedilar. U kishi unga qaytdilar. So‘ngra hadis aytdilar. Va yana falon va falon
hadisga qayt, dedilar. Bas, u kishi o‘sha hadisga qaytib: «Aytgan hadislarimning
hammasini tan olib, buni inkor qildingmi yoki aytgan hadislarimning barchasini inkor
qilib, buni tan oldingmi, bilolmay qoldim», deganlarida, Ibn Abbos roziyallohu anhu: «Biz
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan hadis rivoyat qilar edik, chunki unga yolg‘on
kiritilmas edi. Qachonki, odamlar to‘g‘ri va noto‘g‘ri yo‘llarga yuraveradigan bo‘lib
ketishganidan (ya’ni, yaxshi va yomon yo‘lning farqi qolmaganidan) keyin u zotdan
hadis aytishni tark qildik», dedilar.
17/6. Tovusning o‘g‘illari undan qilgan rivoyatda Ibn Abbos roziyallohu anhu: «Biz hadis
yodlar edik. Hadis faqat Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan yodlanar edi. Ammo
sizlar to‘g‘ri va noto‘g‘ri yo‘llarga yuraveradigan bo‘lib ketganingizdan keyin
(hadisingizga ishonish) juda qiyin», dedilar.
18/7. Mujohiddan rivoyat qilinadi. Bushayr al-Adaviy Ibn Abbos roziyallohu anhu
huzurlariga kelib, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam unday deganlar, Rasululloh
sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar, deb gapira boshladi. Ibn Abbos uning gapiga
quloq ham tutmadilar va unga qarab ham qo‘ymadilar. Shunda u: «Ey Ibn Abbos, nima
bo‘ldi, hadisimga quloq solmayapsiz, sizga Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan hadis
rivoyat qilsam, eshitmayapsiz, gapirsam, unga quloq tutayotganingizni ko‘rmayapman»,
deganida, Ibn Abbos: «Biz ilgari agar biror kishidan Rasululloh sollallohu alayhi vasallam
aytdilar, degan so‘zni eshitsak, ko‘zlarimiz (uni ko‘rishga), quloqlarimiz esa eshitishga
shoshardi. Qachonki, kishilar to‘g‘ri va noto‘g‘ri yo‘llarga yuraveradigan bo‘lib
ketishganidan keyin odamlardan faqatgina bilgan narsalarimizni oldik, xolos», dedilar.
19/8. Ibn Abu Mulaykadan rivoyat qilinadi. «Ibn Abbos roziyallohu anhuga bir (maktub)
yozib, mendan maxfiy bo‘lib qolgan narsalar xususida bir kitob yozib berishlarini
so‘radim. Shunda u zot: «Bu samimiy bola, men unga maxfiy bo‘lib qolgan narsaning
xabarini beraman», dedilar. Ali roziyallohu anhuning qilgan hukmlarini olib kelishni
buyurdilar. Va undan ba’zi narsalarni yozib va ba’zi narsani (yozmasdan) o‘tib (tashlab)
ketdilar. «Allohga qasamki, Ali roziyallohu anhu bu bilan hukm qilmaganlar. Bunday
hukmni faqat adashgan kishi qiladi», deb aytdilar».
20/9. Tovusdan rivoyat qilinadi. Ibn Abbos roziyallohu anhuga Ali roziyallohu anhu
hukmlari yozilgan kitob keltirildi. Ibn Abbos roziyallohu anhu undan bir miqdorini
qoldirib, qolganini o‘chirdilar. Sufyon ibn Uyayna o‘sha miqdorni bilaklari bilan ishora
qilib ko‘rsatdilar.
21/10. Abu Ishoqdan rivoyat qilinadi. Ali roziyallohu anhudan keyin ana shu narsalarda
(rofiza va shia kabi firqalar) yangilik olib kelishganda, Ali roziyallohu anhuning
yaqinlaridan biri: «Alloh ilmni fasod qilganlarni halok etsin», dedi.
22/11. Mug‘iyra: «Ali roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadis tasdiqlanmas edi.
Faqatgina Abdulloh ibn Mas’ud shogirdlari orqali qilingan bo‘lsagina, tasdiqlanar edi»,
dedilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |