B abdullayeva, M. Usmonbayeva, O’. Asqarova, F. Ehsonova, S. Hakimov

 
Axloqiy  madaniyat 
–
 
shaxs  tomonidan  axloqiy  bilim  va  tamoyillarning   puxta 
o’zlashtirilishi, xulq-atvor, muomala, yurish-turish, ijtimoiy muhit va tabiiy borliqqa 
munosabatda axloqiy me’yor, bilim hamda tamoyillarga tayanishning yuqori darajasi; 
shaxs ijtimoiy madaniyatining muhim tarkibiy qismi.
   
 
Axloqiy  (ma’naviy-axloqiy)  tarbiya
  –  shaxs  ongi,  hayoti,  turmush  tarziga 
muayyan  jamiyat  tomonidan  tan  olingan,  rioya  qilinishi  zarur  bo’lgan  tartib,  odob, 
o’zaro  munosabat,  muloqot  va  xulq-atvor  qoidalari,  mezonlarni  singdirish,  ular 
tomonidan o’zlashtirilgan axloqiy me’yor, tushuncha, tamoyilar negizida unda ijobiy 
fazilatlar,  ma’naviy  axloqiy  sifatlarni  shakllantirish  jarayoni.  Axloq  axloqiy 
tarbiyaning asosiy kategoriyasi sanaladi. Shuningdek, mazkur tarbiya asosini shaxsni 
ijtimoiy-axloqiy  me’yorlardan  xabardor  etish  tashkil  qiladi.  Axloqiy  (ma’naviy-
axloqiy)  tarbiyani  tashkil  etish  jarayonida  o’quvchilarni  ijtimoiy-axloqiy  me’yorlar 
mazmunidan  xabardor  etish,  axloqiy  me’yorlarning  ijtimoiy  hayotdagi  ahamiyatini 
tushuntirish, ularda  ijtimoiy-axloqiy  me’yorlar  (talab  va  taqiqlar)ga  nisbatan  hurmat 
hissini  qaror  toptirish  asosida  axloqiy  ong  va  madaniyatni  shakllantirishga  alohida 

---

 
32 
e’tibor qaratiladi.  
Bu yo’nalishdagi tarbiyani tashkil etish jarayonida quyidagi vazifalar bajariladi: 
1. O’quvchilarni odob-axloq qoidalari va ijtimoiy axloq me’yorlari bilan tanishtirish. 
2.  Ularda  ma’naviy-axloqiy  ongni  shakllantirish.  3.  O’quvchilarning  ma’naviy-
axloqiy  his-tuyg’ularini  tarbiyalash  va  rivojlantirish.  4.  O’quvchilarda  ma’naviy-
axloqiy  sifat  (ota-onani,  kattalarni  hurmat  qilish,  kichiklarga  izzat  ko’rsatish, 
mehnatsevarlik,  bilim  olishga  intilish,  kamtarlik,  halollik,  rostgo’ylik,  oliyjanoblik, 
muruvvatlilik, rahmdillik, moddiy va ma’naviy ne’matlarni asrash, kelajakka ishonch 
bilan qarash va h.k.)larni tarbiyalash. 5. O’quvchilarda ma’naviy-axloqiy xulq-atvor 
ko’nikma, odatlarini tarkib toptirish. 
Axloqiy  tarbiyani  tashkil  etishda  axloqiy  mazmundagi  suhbat,  ma’ruza,  bahs-
munozara, konferensiya, seminar, debatlardan foydalanish o’zining ijobiy natijalarini 
beradi.