Agrotexnologiyalar instituti

ko’nikmshariga  ega  bo’lishi 
kerak; 
-O‘zbekistoida  va  chet  elda  dorivor  o‘simlikshunoslik  soxalarida  olib 
borilayotgan  tajriba  turlari  bo‘yicha;  ilmiy  tajribalar  olib  boradigan  muassasalar 
buyicha; ilmiy tajribalar o‘tkazish uslublari bo‘yicha 
malakalarga ega bo’lishi kerak. 
 
2. 
DORIVOR O‟SIMLIKSHUNOSLIKDA ILMIY IZLANISH 
USLUBLARI VA TURLARI. 
  
Dorivor  o‘simliklar yetishtirishda yangi va zamonaviy texnologik jarayonlardan 
foydalanish shu soxa mutaxassislaridan faqat nazariy bilimni, balkim zamonaviy ilmiy-
tadqiqot ishlaridan boxabar bo‘lishni ham taqozo etadi. 
Laboratoriya tajribasida-bunda o‘simliklar, ularning o‘sish, rivojlanish sharoitlari 
maxsus jihozlangan laboratoriyalarda olib boriladi. Laboratoriya tajribasi ayrim hollarda 
mustaqil  hal  qilishi  lozim  bo‘lgan  masalalarga  bag‘ishlansa  ham,  lekin  bu  tajriba  turi 
keng agronomik ilmiy tekshiruvlarning bir bosqichi bo‘lib hisoblanadi. 
Vegetatsnon  tajriba  -  bu  metodda  o‘simliklar  maxsus  vegetatsion  idishlarda, 
maxsus sharoitlarda o‘stirilib o‘rganiladi. Vegetatsion idishlarning turlari har ko‘rinishda 
oynali, temirdan sopol, plastmass va boshqalar holida bo‘lishi mumkin. 
Lizimetrik  tajriba  -  bu  metod  vegetatsion  tajriba  metodidan  shu  tomoni  bilan 
farqlanadiki, bunda o‘simlik dalada maxsus lizimetrlarda, ya‘ni to‘rt tomoni va ostidan 
o‘rab  olingan  tuproq  sharoitida  o‘stirilib  o‘rganiladi.  Lizimetrning  hajmi  ko‘pincha  1-2 
mert kub bo‘ladi. 
Dala  tajribasi.  Agronomik  ilmiy  tekshiruvning  yakunlovchi  bosqichi  bo‘lib,  dala 
sharoitida, alohida ajratib olingan yer uchastkasida o‘tkaziladi- 
Dala tajribasi asosiy maqsadi bu tajriba variantlari orasidagi farqlarni aniqlashga, 
o‘simliklarning  o‘sish  va  rivojlanish,  hosil  to‘plashga  sababchi  bo‘lgan  faktorlarni, 
sharoitlarni miqdoriy jihatdan baholashga qaratilganidir. 
A) ilmiy kuzatuv - Bularning ilmiy kuzatuvning umumiy qabul qilingan usulidir. 
B)  tajriba  -    Dala  tajribasining  o‘ziga  xos  xususiyati  shundaki,  bunda  madaniy 
o‘simliklar  o‘sishi  va  rivojlanishi  tuproq,  iqlimiy  va  agrotexnik  faktorlarning  o‘zaro 
birlikdagi  kompleksi  holida  va  uning  shakllanuvini  belgilovchi  faktorlarni  o‘zaro 
bog‘lanish aloqalarini ko‘rsatib beradi. 

---