Harbiy-texnik instituti m. X. Rustambayev

Mantiqiy  sharhlashda

  qonun normasi mantiq qoidalari asosida 

sharhlanadi. 

Shuni aytish lozimki, ba’zi olimlar mantiqiy sharhlashni mustaqil 

sharhlash deb hisoblashmaydi va barcha sharhlash turlari mantiq qoidalari 

asosida amalga oshirilishini ta’kidlashadi1. 

Grammatik sharhlash

 

grammatika, morfologiya, sintaksis 

qoidalariga muvofiq qonunning mazmunini aniqlashga yordam beradi. 

Tarixiy sharhlash 

yordamida hozirda amal qilib turgan JK 

normalarini ilgari mavjud bo‘lgan jinoyat-huquqiy normalarga solishtirgan 

holda ularning mohiyati ochib beriladi. 

Tizimli sharhlash

  turli xil normalarni va ularning qismlarini o‘zaro 

va boshqa jinoyat-huquqiy normalar hamda institutlar bilan solishtirish va 

muayyan bir normaning jinoyat qonunchiligida tutgan o‘rnini aniqlashga 

imkon beradi. 

Shuni ta’kidlash lozimki, qonunni sharhlash doimo uni amalga 

oshirishning usul va yo‘llari  majmuasi bilan birgalikda olib boriladi. 

Masalan, sud tomonidan sharhlash sharhlashning grammatik, 

kengaytirilgan va tizimli turlari bilan birga moslashtirilgan holda amalga 

oshiriladi. 

108 

 

---