O’zbеkistоn rеspublikаsi хаlq tа`limi vаzirligi

RASUL GAMZATOV
Dog`iston   shoiri  Rasul   Gamzatovich  Gamzatov   Dog`istonning   Xunzax  tumaniga
qarashli   Sada   qishlog`ida   xalq   shoiri   Gamzat   Sadasa   oildasida   1923-yilda   tug`ilgan.
Dastlabki ta’limni maktabda olgach, ma’lumotni Dog`istonda oladi. Bir necha muddat
o`qituvchilik qiladi. 1945-1950-yillarda Moskavada Maskim Gorkiy nomidagi adabiyot
institutida tahsil oladi. Oilaviy muhitda shoir bo`lib tarbiyalangan Rasul ilk ijodini 1937-
yildan   boshlagan.   Qisqa   fursat   ichida   u   kitobxonlarga   «Haroratli   ishq   va   kuydiruvchi
g`azab»,   «Mening   Vatanim»,   «Bizning   tog`lar»,   «Akam   qissasi»,   «Dog`iston   bahori»,
«Tug`ilgan yilim», «Qalbim tog`larda» singari o`nlab she’riy to`plamlarni, «Tog` qizi»,
«Otam bilan suhbat» dostonlarini taqdim etdi. Shoir «Tug`ilgan yilim» she’rlar to`plami
uchun   1952-yilda   Davlat   mukofotiga,   «Yuksak   yulduzlar»   to`plami   uchun   Sho`ro
davlatining   eng   oliy   mukofotiga   sazovor   bo`lgan.   Iste’dodli   tarjimon   sifatida   Rasul
Gamzatov Pushkin, Lermontov, Mayakovskiy, Tixonov asarlarini avar tiligi tarjima qilgan.
U katta jamoat arbobi va yosh adiblarni tarbiyalash yetishtiruvchi murabbiy sifatida ham
Kavkaz   xalqlari   adabiyoti   taraqqiyotiga   munosib   hissa   qo`shib   kelmoqda.   Shoirning
«Yuksak   yulduzlar»   she’riy   to`plamini   M.   Boboyev   1964-yilda   tarjima   qilib,   o`zbek
kitobxonlariga taqdim etgan.
Rasul   Gamzatov-hayotga,   yashashga   tashna   shoir.   U   insonlarning   ko`nglidagi
kechmishlarini   qog`ozga   tushirarkan   barcha   odamzotga   go`zal   hayot,   farovon   turmush
tilaydi.
Bu dunyodan bir kun ketaman,
Tashnaligim qonmay, g`ashlikdan.
Toki bu yer aylanar ekan,
Yashar inson shu tashnalikda.
Rasul   Gamzatov-o`zbek   kitobxonlariga   yaqin   dilbar   shoir.  Uning   ko`ngil   ipidan
tizilgan   satrlarda   Sharqona   hayotning   go`zal   jozibasi   ifodalangan.   Ayniqsa,   shoirning
mushtipar   onalar   haqidagi   she’rlari   qo`lma-qo`l   bo`lib   ketgan,   desam   mubolag`a
bo`lmaydi.
Dil o`rtanur, dilimda g`ash bor,
Boshboshdoqlik qilgandir asir.
Durustgina senga e’tibor-
Qilolmadim, bu emasdir sir.
Hayot bu dam bo`lib girdobday,
Olib ketur komiga solib.
Dil siqilur yana paydar-pay,
Onam meni unutdimmi deb.
46

---

Aim.uz
Sen bo`lsangchi, qilmasdan ta’na,
Ko`z tashlaysan xavotirlanib.
Xo`rsinib goh, bildirmay ona,
Artasan ko`z yoshing o`rtanib.
Shoirning «Do`stlik haqida qissa», «Xanjardagi yozuvlar» asarlari voqeabandligi,
ixchamligi, soddaligi bilan kitobxonlar qalbidan joy olgan.