Fizika matematika fakulteti axborot texnologiyalari

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

203 
 
 
 
 
 
LABARATORIYA ISHI 15-16 
Mavzu: 
 Internet resurslar va ulardan o‗quv jarayonida foydalanish. 
Ishning maqsadi: : 
 Internet resurslar va ulardan o‗quv jarayonida foydalanish 
o‘rganish 
Qisqacha nazariy ma‟lumot. 
         Ta‘lim  Web-serverida  EO‘K  ni  taqdim  etish  xususiyatlari.  Agar  elektron 
o‘quv  kursi  dastlab,  alohida  kompyuterda  avtonom  foydalanish  uchun  ishlab 
chiqilgan bo‘lsa, uni tarmoqning (lokal yoki Internet) maxsus ajratilgan serverida 
joylashtirish  uchun  maxsus  qayta  ishlash  talab  etiladi.  Avvaldan  universal 
foydalanishga  mo‘ljallangan va shunga  muvofiq,  gipermatnli texnologiya  asosida 
tayyorlangan  kurslar  bundan  mustasno.  Hozirgi  vaqtda  bunday  yondashuv  keng 
tarqalmoqda,  shuning  uchun  elektron  o‘quv  kursini  ta‘lim  Web-serverida  taqdim 
etish xususiyatlari nafaqat kursning o‘zi bilan, balki axborotni va berilgan serverda 
o‘quvchilar  bilan  o‘zaro  hamkorlikni  tashkillashtirish  uchun,  qanday  umumiy 
prinsiplar  tanlangani  bilan  ham  bog‘liq.  Ta‘lim  serverlarining  Internet  tarmog‘ida 
ishlashi  bilan  tanishib,  hozirgi  vaqtda  o‘quv  materiallarini    taqdim  etishga  ham, 
o‘quvchilar bilan o‘zaro hamkorlikni tashkillashtirishga ham yagona yondashuv va 
standartlar  ishlab  chiqilmaganligini  ko‘rish  mumkin.  Taklif  qilinayotgan  axborot 
kurslarining muhofazalanganlik darajasi, berilgan o‘quv yurti o‘quvchilarining tor 
doirasi  uchun  faqat  parol  bo‘yicha  cheklangan  foydalanishdan  tortib,  ochiq 
foydalanish  rejimida  o‘quv-metodik  materiallar,  ilmiy  maqolalar  va  sh.k.larni 
to‘liq taqdim etilishigacha oraliqda tebranadi. 
         Ta‘lim  tizimida  maktab,  oliy  o‘quv  yurtidan  tortib  regional  va  Umum 
Rossiya  darajasida  telekommunikatsiyalar  markazlari  yaratilmoqda.  Shu 
munosabat  bilan,  makonda  taqsimlangan  ta‘lim  tizimining  asosi  sifatida  Internet 
global  tarmog‘ida  ta‘lim  serverini  yaratish  texnologiyasining  o‘zini  va  ilmiy-
metodologik  asoslarni  ishlab  chiqish  ayniqsa  dolzarb  bo‘lib  bormoqda.  Rossiya 
o‘quv yurtlari ishni asosan quyidagi yo‘nalishlarda olib bormoqda. 
 •  O‘quv  yurtining  ixtisoslashtirilgan  ta‘lim  Web-serverida  va  alohida 
bo‘linmalarning  serverlarida  turli  xil  o‘quv-metodik,  namoyish  qilinadigan  va 
obzorli materiallar taqdim etiladi. O‘quv yurti mutaxassislari ushbu holatda ta‘lim 
serveri konsepsiyasini mustaqil belgilaydilar (5-rasm). 
•  Regional  ta‘lim  Web-serverlar  bazasida  axborot-ta‘lim  muhiti  shakllantiriladi, 
uning  mazmunan  to‘ldirilishi  turli  o‘quv  yurtlari  pedagoglarining  birgalikdagi 
sa‘y-harakatlari bilan amalga oshiriladi. 
 •  Umum  Rossiya  virtual  ta‘lim  makonini  yaratish  dasturi  doirasida,  joylarda 
Rossiya  virtual  universitetining  regional  markazlari  tashkil  qilinadi.  Mavjud 
bo‘lgan,  shu  jumladan,  ushbu  dasturda  qatnashayotgan  boshqa  oliy  o‘quv 
yurtlaridagi  elektron  o‘quv  resurslari  to‘g‘risidagi  axborotdan  barcha  manfaatdor 
shaxslar  –  o‘qituvchilar,  talabalar  Internet  orqali  foydalanishlari  mumkin  bo‘ladi. 
Barcha regional markazlar o‘quv resurslaridan foydalanish uchun yagona qobiqdan 
foydalanadilar.  Ularning  gipermatnli  texnologiya  yordamida  rasmiylashtirilgan 
bo‘lishi, ular uchun yagona cheklash hisoblanadi. 

---

204 
 
 
 
 
 
Ta‘lim  Web-serveri  konsepsiyasi.  Makonda  taqsimlangan  ta‘lim  tizimini 
yaratishdagi  ko‘plab  masalalarni  hal  qilishda,  pedagoglar  ham,  o‘quvchilar  ham 
katta rol o‘ynashlari mumkin.