Microsoft Word mumtoz faylasuflar hikmati ziyouz com doc

yilda yozib tugatilgan)
 kabi asarlari ma’lum. 
Faylasuf 1657 yilda tuhmatga uchrab, vazifasidan chetlashtiriladi (u Saragos 
kollegiyasida dars bergan) va chekka Graus mavzesiga surgun qilinadi. 
Grasian hayotining so‘nggi yillarida surgunning og‘ir mashaqqatlarini boshidan 
kechiradi, muhtojlikda, tahqir va ta’qiblar ostida yashaydi. Unga hatto kulbasida qog‘oz 
va qalam saqlashni ham taqiqlab qo‘yadilar. Baltasar qancha urinmasin, o‘zining sevimli 
muallimlik va va’zgo‘ylik faoliyatiga qaytolmaydi… bundan qattiq tushkunlikka tushib, 
erta qariydi va xastalikka chalinadi. 
 
* * * 
Baltasar Grasian donolik ilmidan saboq berib, oqilu dono bo‘lishni istovchi har bir odam uchun 
quyidagilarni farz deb biladi: 
O’zgalar senga muhtojlik sezishsin va bu qoida sening eng birinchi quroling bo‘lsin. 
 
* * * 
O’zingdan yuqori mavqedagilar ustidan g‘alaba qozonishdan tiyil. Zafar quchmoqlik adovat 
tug‘diradi. O’z sohibining ustidan g‘alabaga erishmoqlik ham aqlsizlik, ham xavflidir. Inson o‘z 
go‘zalligini palapartish kiyinish vositasida ko‘zdan yashira olgani kabi, agar harakat qilsa, o‘z 
ustunligini ham pardalay olishi mumkin. 
 
* * * 
G’
Ћ
animning diqqatini chalg‘itishga urin. Harakatlaringni muntazam o‘zgartirib tur. Zero, to‘g‘ri 
uchib borayotgan qushni urib tushirish, aylanma harakat bilan charx urayotgan qushni nishonga 
olishdan ko‘ra osonroqdir. Bir xillik – siringni ochadi, rejani fosh etadi. 
 
* * * 
Me’yoridan ortiq umidlanma. Odatda haddan ortiq maqtalgan narsa ishonchni oqlamaydi. Voqelik 
hech qachon xayolot ortidan ergashmaydi. Zero, orzu qilmoq oson, ammo unga erishmoq g‘oyat 
mushkul. 
 
* * * 
O’zidagi nuqsonni fazilatga aylantira olish san’ati, ayniqsa, qadrlidir. Tepakal Sezar boshiga doimo 
dafna daraxti yaprog‘idan yasalgan toj kiyib yurgan. 
 
* * * 
Har bir odamning qalbiga yo‘l topa bil. Odamlarni boshqara bilish san’ati ana shundadir. Buning 
uchun dovyurak bo‘lish shart emas. Har bir odam tabiatan turli narsalarga mayl qo‘yadi. Kimdir obro‘-
e’tiborga o‘ch bo‘lsa, boshqa birovni faqat o‘z manfaati qiziqtiradi. Ko‘pchilik rohat-farog‘atni afzal 
biladi. Sen avval odamlarning shu narsalardan qay biriga moyilligini bil-da, keyin ularning ko‘ngliga 

---

Haqiqat manzaralari 96 mumtoz faylasuf