Kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalari universiteti qarshi filiali

 
Тармоқ архитектураларини танлаш 
Тармоқ архитектурасини танлаш тармоқнинг мақсадига, иш станцияларининг сонига ва 
унда бажарилган ҳаракатларга боғлиқ. 
Тенг кучли тармоқни танлаш керак, агар: 
- фойдаланувчилар сони ўнтадан ошмаса; 
- барча автомобиллар бир-бирига яқин бўлса; 
- кичик молиявий имкониятлар мавжуд бўлса; 
- маълумотлар базаси сервери, факс сервери ѐки бошқа бирон бир бошқа ихтисослашган 
серверга эҳтиѐж бўлмаса; 
- марказлаштирилган бошқарув учун имконият ѐки эҳтиѐж бўлмаса. 
Мижоз-сервер тармоғини танлаш керак, агар: 
- фойдаланувчилар сони ўндан ошса; 
- марказлаштирилган бошқариш, хавфсизлик, ресурсларни бошқариш ѐки захиралаш зарур 
бўлса; 
- махсус сервер керак бўлса; 
- глобал тармоққа кириш керак бўлса; 
- Фойдаланувчи даражасида ресурсларни тақсимлаш талаб қилинади. 
Энг кенг тарқалган тармоқ архитектуралари 
- 
Ethernet
(инглиз тилидан ether - эфир) – кенг эшиттиришли тармоқ. Бу шуни англатадики, 
тармоқдаги барча станциялар барча хабарларни қабул қилишлари мумкин. Топология 
чизиқли (линиявий) ѐки юлдуз шаклида. Маълумот узатиш тезлиги - 10 ѐки 100 Мбит/с.
- Arcnet
(Attached Resource Computer Network-уланган ресурслар компьютер тармоғи) - 
кенг эшиттиришли тармоқ. Физик топология - бу дарахт. Маълумот узатиш тезлиги - 2,5 
Мбит/с; 
- 
Token Ring
(эстафета халқасимон тармоқ, маркерли узатиш тармоғи) - халқасимон 
тармоқ, бунда маълумот узатиш принципи халқанинг ҳар бир тугунида битларнинг олдинги 
тугунидан баъзи бир ноѐб битлар кетма-кетлигининг - маркернинг келишини кутишларига 

---

38 
асосланади. Маркернинг келиши ушбу тугундан пастки қисмдан хабар юбориш 
мумкинлигини англатади. Маълумот узатиш тезлиги - 4 ѐки 16 Мбит/с; 
- FDDI (Fiber Distributed Data Interface)
- оптик толали линиялар орқали маълумотларни 
юқори тезликда узатиш учун тармоқ архитектураси. Маълумот узатиш тезлиги 100 Мбит/с. 
Топология - қўшалоқ ҳалқа ѐки аралаш (юлдуз шаклидаги ѐки дарахт шаклидаги пастки 
тармоқларни ҳисобга олган ҳолда). Тармоқдаги максимал станциялар сони - 1000. 
Ускуналарнинг жуда юқори нархи; 
-