Ijtimoiy soha, iqtisod va huquq


-MAVZU. BORLIQ – FALSAFANING FUNDAMENTAL KATEGORIYASI



Download 7,04 Mb.
Pdf ko'rish
bet82/596
Sana01.01.2022
Hajmi7,04 Mb.
#299388
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   596
Bog'liq
904c905561308df8123e757d91daf0b330868b1d

4-MAVZU. BORLIQ – FALSAFANING FUNDAMENTAL KATEGORIYASI 

 

 



 

  

  



51  

 

u  dolzarb  va  amalda  namoyon  bo‘lish  imkoniyatiga  ega  bo‘lsa,  agar  upotensial,  ya’ni  axborot 



manbalarida mavjud yoki uning paydo bo‘lishi ob’ektivrivojlanish mantig‘i bilan belgilangan bo‘lsa. 

Amalda  yo‘q  bo‘lgan  narsa  haqidaideal obraz sifatida  fikrlash  mumkin. Boshqacha aytganda, unga 

ideal  obraz  tarzidagi  ideal  borliq  shakl-shamoyilini  berish  mumkin.  O‘tmishga  tatbiqan  biz  borliq 

haqida faqat shu ma’noda so‘z yuritishimiz mumkin.Ayni shu ma’noda biz g‘oyalar, narsalar, voqealar, 

tarixiy  shaxslar  yoki  o‘zimizga  yaqin  odamlar  to‘g‘risida  so‘z  yuritamiz,  bunda  ular  yo‘qlikka 

aylanmagani, balki yangicha mavjudlik, xotira tarzidagi o‘zgacha borliq kasb etganini nazarda tutamiz.  

Shunday  qilib,  borliq  falsafiy  kategoriya  sifatida  dunyoni  butun  rang-barangligi  va  turli-tuman 

namoyon  bo‘lish  shakllari  bilan  yaxlit  aks  ettirish  imkonini  beradi.  Bunda  narsalar,  predmetlar, 

hodisalar o‘z xususiyatlari, xossalari bilan jamuljam holda aks etadi. Dunyoni va uning tarkibiy qismi 

bo‘lmish  insonni  bilish  yo‘lidagi  bu  muhim  qadam  bilan  dunyoning  tabiati  va  mohiyati,  uning 

rangbarangligi,  turli  darajalari,  ko‘rsatkichlari,  ramz-alomatlari,  shakllari  va  hokazolar  haqidagi 

mulohazalarning asosiy koordinatalar tizimi belgilanadi. Buning uchun mohiyat, hodisa, substansiya, 

materiya, ong, makon, vaqt, qonun kabi yangi falsafiy kategoriyalar muomalaga kiritiladi. Inson o‘zi 

va umuman dunyo haqida o‘ylar ekan, odatda, muayyan narsalar va ayrim tabiiy hodisalar bilan ish 

ko‘radi. Ayni vaqtda, u o‘zini qurshagan dunyoni sinchiklab o‘rganish va uning butun rangbarangligini 

tushunib  etish  uchun  muayyan  tayanch  nuqtasi  bo‘lib  xizmat  qiladigan  qandaydir  asosning  shak-

shubhasizmavjudligini  qayd  etadi.  Falsafa  tarixidan  biz  bunday  asos  sifatida,  masalan,  Suqrotdan 

oldingi qadimgi yunon faylasuflarida tabiat elementlari, o‘rta asrlar falsafasida Xudo, Dekartda: «Men 

fikrlayapman, demak mavjudman», degan ongli inson amal qilganini ko‘ramiz. Ammo inson bilishning 

bu birinchi bosqichida to‘xtab qolmagan va o‘zini qurshagan borliqning ko‘p sonli turli-tuman holatlari 

orasida  qolgan  barcha  narsalardan  sezilarli  darajada  farq  qiladigan  narsalarni,  borliqning  ayni  shu 

shakli voqelikning boshqa shakllari va holatlaridan nima bilan farq qilishini aniqlashga harakat qilgan.  




Download 7,04 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   596




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish