Мазмуны: тил ҳӘМ Әдебият

6 - usul.
Xona birliklari bo’yicha sonlarni bo’lish
. Bo’liniluvchini xona birliklari 
bo’yicha bo’lishni yuqori xona birliklaridan boshlanadi.
11-qoida.
 2 ga bo’lish
. Ikkiga bo’lish yuqori xona birliklaridan boshlaniladi. 
Misol.
374 : 2 = 300 : 2 + 70 : 2 + 4 : 2 = 150 + 35 + 2 = 187. 
7-usul. 
Bo’luvchilarni ko’paytuvchilarga ajratish
. 
Bo’luvchini bir nechta ko’paytuvchilar 
ko’paytmasi sifatidako’rsatiladi, keyin bo’linuvchi ketma-ket ravishda shu ko’paytuvchilarga 
bo’linadi. 
Quyidagi usul qator qoidalarni ifodalashga imkon beradi
. 
12 – qoida. 
4 (8,16) ga bo’lish. 
4 (8, 16) ga bo’lish ikki (uch, to’rt) baravar ikkiga 
bo’lishga keltiriladi. 
Misol.
a) 1 948 : 4 = 1 948 : 2 : 2 = (1 000 : 2 + 900 : 2 + 40 : 2 + 8 : 2): 2 = (500 + 450 + 20 + 
4):2 = 974 :2 = 900 :2 + 7 0 : 2 + 4 : 2 = 450 + 35 + 2 = 487; 
b) 104 : 8 = (104 : 2): 4 = (52 : 2 ) : 2 = 26 : 2 = 13; 
c) 256 : 16 = (256 : 2): 8 = (128 : 2 ): 4 = (64: 2): 2 = 3 2 : 2 = 16. 
12- qoidaning umumlashmasi quyidagi qoida bo’ladi. 

---

85 
13-qoida.
(
p
2) ga bo’lish.
ga bo’lish 
n-
baravar 2 ga bo’lishga keltiriladi. 
Isbot.a
— berilgan son bo’lsin. Berilgan qoidaga asoslanib ( ( (
a
: 2): 2): 2...): 2 
,bo’luvchilar sifatida n “ikkilar” bor. Sodda
 a
: 
shakliga ega bo’ladi. Shuni isbotlash talab 
qilingan edi. 
8-usul.Bo’luvchining ikkita sonning bo’linmasi sifatida ko’rinishi. 
Bo’luvchi ikkita 
sonning bo’linmasi sifatida ko’rsatilinadi, bo’linuvchi ikkinchi songa ko’paytirilinadi, keyin shu 
natija birinchi songa bo’liniladi.
Quyidagi usul qator qoidalarni ifodalashga imkon beradi