Toshkent moliya instituti korxonalarni rivojlantirish strategiyasi

61 
 
3-mavzu. Iqtisodiyotni modernizatsiyalash sharoitida korxonalar faoliyat yuritishining 
strategik modellari 
3.1.Korxonalar faoliyatining funksional sohalari. 
3.2. Korxonaning belgilari, funksiyalari va vazifalari 
3.3. Korxonani tashkil qilish tamoyillari va ta’sis hujjatlari 
3.4. Korxonalarning davlat tomonidan ro‘yxatga olinishi 
3.5. Korxonani tugatish va qayta tashkil qilish 
 
3.1.Korxonalar faoliyatining funksional sohalari. 
 
Korxonalarni  tasniflash.  Har  qanday  korxona  yuridik  shaxs  maqomiga  ega  bo‘lishi 
lozim. Foyda olishni o‘z faoliyatining asosiy maqsadi qilib olgan (tijoratchi tashkilot)  yoki 
foyda  olishni  ana  shunday  maqsad  qilib  olmagan  tashkilot  (tijoratchi  bo‘lmagan  tashkilot) 
yuridik shaxs bo‘lishi mumkin. 
Tijoratchi  tashkilot  bo‘lgan  yuridik  shaxs  xususiy  korxona,  xo‘jalik  shirkati  va 
aksionerlik  jamiyati,  unitar  korxona  va  qonunlarda  nazarda  tutilgan  boshqacha  shaklda 
tuzilishi mumkin. 
Tijoratchi  tashkilot  bo‘lmagan  yuridik  shaxs  jamoat  birlashmasi,  ijtimoiy  fond  va 
mulkdor  tomonidan  moliyaviy  ta’minlab  turiladigan  muassasa  shaklida,  shuningdek 
qonunlarda nazarda tutilgan boshqacha shaklda tashkil etilishi mumkin. 
Tijoratchi  bo‘lmagan  tashkilot  o‘zining  ustavda  belgilangan  maqsadlariga  mos 
keladigan doiralarda tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanishi mumkin. 
Tijoratchi  tashkilot  sifatida  faoliyat  yuritadigan  korxonalar  xususiyatlarini  birma-bir 
ko‘rib chiqamiz.