'hujayra biologiyasi I. A. Abdulov

1.3.  Hujayralardan  foydaianish  uchun  genetik  dastur  va 
vositalarga  ega1
Organizmlar  m a’lumotlami  kodlovchi,  DNK  konstrukstiyasini 
tashkil  etuvchi  genlar  to ‘plamidan  tuzilgan.  Odam  genetik  dasturlari 
yetarlicha  m a’lumotlarga  ega.  Agar  ularni  so‘z  shakliga  aylantiradi- 
gan  bo‘lsak,  millionlab  varaqlami to ‘ldirish  mumkin  boTadi. Ajabla- 
narlisi  shundaki,  ushbu  katta  hajmdagi  m a’lumot  bir  hujayra  yadro- 
siga teng maydonni egallovchi xromosomalarga “qadoqlangan” va bu 
bir  nuqtadan  yuz  marta  kichik  hajmdir.
Genlar  m a’lumotlar  uchun  saqlash  sandig‘idan  ko‘proqdir:  ular 
hujayraviy  tuzilmalarni  barpo  etish  uchun  loyihani  tashkil  etish,  hu­
jayralar  faolligini  yuritish  uchun  yo‘nalishlar  va  o ‘zlarini  ko‘plab 
yaratishlari  uchun  dasturlar.  Genlaming  molekulyar  tuzilishi  indi- 
vidlar  o ‘rtasida  o ‘zgarishlar  keltirib  chiqaruvchi  genetik m a’lumotlar 
o‘zgarishiga  (mutastiya)  imkon  beradi.  Hujayralarning  genetik 
ma’lumotlardan  foydaianish,  ularni  avlodlarga  uzatish  mexanizm- 
laming  kashf etilishi  yaqin  o ‘n  yillikning  eng  katta yutuqlaridan  biri 
bo‘ldi.