Pedagogika 015, 2-son Muassis: Nizomiy

Абдуллаева М.Н., Абдурашидов М., Абилов У. ва бошқалар. Фалсафа: қисқача изоҳли 
луғат. – Тошкент: Шарқ, 2004. – Б. 217-218. 
2
Рўзиева Д.И. Талабаларда миллий ифтихор туйғусини шакллантириш. – Тошкент: Фан, 
2007. – Б. 31. 
3
Назаров Қ. Фалсафа: қомусий луғат. – Тошкент: Шарқ, 2004. – Б. 267. 

---

PEDAGOGIKA
2015, 2-son
 
 
78 
Yoshlarda milliy g‘ururning shakllanishi ularda vatanparvarlik hissining 
shakllanishi bilan uyg‘un olib borilishi muhimdir. Chunki vatanparvarlik xislati 
bu – inson tomonidan iymon, e’tiqod va vijdonan Vatan hamda millat oldidagi 
mas’uliyat, burchni anglashdan iborat bo‘lib, uning ma’naviy kamoloti, milliy 
ongi yuksak bo‘lgan sharoitdagina ichki ruhiyatga aylanadi. Vatanparvarlik 
tuyg‘usi, dastlab, insonda Vatanga hurmat va muhabbat ko‘rinishida shakllanib, 
hayot tajribasi ortgan sari – axloqiylik, burch va mas’uliyat hissi kuchayib 
borishi natijasida e’tiqodga aylanadi.
Vatanparvarlik tuyg‘usining iymon-e’tiqodga aylanishi har bir shaxsning 
qalbi va ongida, faoliyatida Vatanning tarixi va hozirgi kuni, uning manfaatlari 
va istiqboli haqidagi o‘ylari bilan uyg‘unlashib bir tizimga keladi va inson 
hayotining maqsadi, unga yo‘nalish beruvchi ichki bir tuyg‘uga aylanadi. Zero, 
vatanparvarlik botiniy tuyg‘u sifatida insonni Vatan manfaatlari yo‘lida bor 
bilimi, qobiliyati, kuchi va irodasini safarbar etishga yo‘llaydi. Vatanga bo‘lgan 
muhabbat ana shu tarzda insonning hayot faoliyati davomida namoyon bo‘lib, bu 
tuyg‘uning iymon-e’tiqodga aylanishi esa har bir insonning, har bir millat 
vakilining miliy g‘ururini ko‘rsatib beruvchi mezon bo‘lib xizmat qiladi. 
Milliy g‘urur hamda vatanparvarlik hissi millat taraqqiyoti bilan uzviy 
bog‘liq bo‘lib, mamlakatda istiqomat qiluvchi barcha millat vakillarining tinch 
va totuv hayoti hamda istiqbolining porloqligiga ishonch, ularning tarixi, 
qadriyatlari va urf-odatlariga hurmat hamda Vatan manfaati uchun fidoyilik 
orqali ifodalanadi. Vatani, millati hamda xalqiga nisbatan muhabbat va hurmat 
qalbida chuqur o‘rin olgan insonda yuksak ma’naviy xislatlar shakllanishi 
mumkin. Faqat shunday inson o‘z taqdirini Vatan va xalq taqdiri bilan bog‘laydi.
Milliy g‘urur va vatanparvarlik xislatlari nafaqat Vatan taraqqiyoti, uning 
shon-shuhrati, obro‘-e’tibori bilan, balki mamlakatdagi barcha millat 
vakillarining vatanparvarlik tuyg‘ulari bilan uzviy bog‘liq bo‘lib, milliy va 
umumbashariy qadriyatlarning eng muhim tarkibiy qismlaridan hisoblanadi. 
Chunki har bir inson o‘zining barcha orzu-umidlari, hayoti mazmunini Vatan 
ravnaqi, uning taraqqiyoti va barqarorligida ko‘radi. Bu esa insonning Vataniga 
bo‘lgan munosabatida namoyon bo‘lib, milliy g‘ururni shakllantiradi. Zero, 
vatanparvarlik bir ijtimoiy, etnik guruhga mansub kishilarning o‘z tarixi, tili, 
ma’naviyati, madaniyati, urf-odatlari, obro‘si, qadr-qimmatini bilishi va uni 
hurmat qilishi, boshqa xalqlarning obro‘-e’tibori va manfaatlarini hurmat 
qilishini ifodalaydigan ma’naviy fazilatdir.