Navoiy kon-metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti

 
1.3. Bino, inshoot, xona va maskanlar hududlarida 
yong‗in xavfsizligi talablari 
1.3.1.1.  Aholi  yashash  joylari,  muassasalarning  hududi,  binolar,  qurilish  va 
inshootlar,  uchastkalar,  yong‗in  xavfsizligi  oraliqlari,  dala-hovlilar,  turar  joylarning 
atrofi  va  hududi  o‗z  vaqtida  quruq  o‗tlardan,  qurigan  shox-shabbalar,  barglardan, 
ishlab  chiqarish  chiqindilari,  axlatlardan  va  boshqa  yonuvchi  materiallardan 
tozalanishi  kerak. 
 
YOnuvchi  chiqindilar,  axlat,  alohida  ajratilgan  maydonchadagi  qutilarga 
yig‗ilishi  va maskan hududidan olib chiqib ketilishi  kerak.  
 
1.3.1.2.  Bino  va  inshootlarning  yong‗in  xavfsizligi  oralig‗ida    asbob  va 
uskunalarni,  materiallarni,  avtomobillarni  saqlash,  qurilish  ishlarni  olib  borish 
taqiqlanadi.   
 
1.3.1.3.  Bino,  qurilma,  inshootlarga,  ochiq  turdagi  omborxonalarga,  yong‗in 
vaqtida  foydalanishi  mumkin  bo‗lgan  suv  havzalariga,  yong‗in  xavfsizligi 
anjomlariga,  statsionar  o‗t  o‗chirish narvonlariga borish yo‗llari va yo‗laklari to‗sib 
qo‗yilmasligi,  qish kunlari  qor va muzlardan  tozalab turilishi  kerak.  
Avtomobil  yo‗llari    yopilishi  haqidagi  axborot  (agarda  ular  ta‘mirlash  uchun 
yoki  boshqa  sabab  bilan  yopilsa)  shahar  yoki  tuman  o‗t  o‗chirish  qismiga  darhol 
xabar  berilishi  hamda  yopilgan  yo‗l  qismini  eng  yaqin  aylanib  o‗tish  belgisi 
qo‗yiladi.  
 
1.3.1.4.  Vaqtinchalik  quriladigan  do‗konlar,  inshoot,  aholiga  maishiy  xizmat 
ko‗rsatish  maskanlari  va  boshqa  binolardan  kamida  15  metr  uzoqlikda  (agarda 
boshqa  me‘yorlar  bo‗yicha  uzoqroq  masofa  talab  qilinmasa)  yoki  yong‗inga 
chidamli  devor  yonida  o‗rnatilishi  mumkin.  (Davlat  yong‗in  nazorati  bilan 
kelishilgan  holda).  
 
1.3.1.5.  Maxsus  ajratilgan  joylardan  tashqari  maskanlar  hududida    chekish 
taqiqlanadi.   
 
1.3.1.6.  CHiqindilarni  yoqish  va  gulxanlar  uyushtirish    man  etilgan  oraliqdan 
tashqarida,  ya‘ni  bino  va  inshootlaridan  kamida  50  metr  uzoq  masofada  amalga 
oshirishi 
mumkin. 
CHiqindi 
va 
bo‗sh 
idishlarni  yoqishni  korxona 

---

233 
 
xizmatchilarining  qattiq  nazorati  ostida  shamolsiz  ob-havoda,  maxsus  ajratilgan 
joylardan  amalga  oshirish mumkin.   
 
1.3.1.7.  Suv  manbalari,  tashqi  o‗t  o‗chirish  narvonlari,  binolarga    kirish 
joylarini  tezda  topish  uchun  maskan  hududi  etarli  yorug‗lik  bilan  ta‘minlangan 
bo‗lishi kerak.  
 
1.3.1.8.  Turar  joylar,  dala  va  bog‗  hovlilarida,  ma‘muriy  va  aholi  ko‗p 
yig‗iladigan  binolar  hududida  engil  va  tez  yonuvchi  suyuqliklarni,  siqilgan  yoki 
suyultirilgan  gaz sig‗imlarini  qoldirish  ma‘n etiladi.   
 
1.3.1.9.  O‗rmonlarda  joylashgan  bolalarning  yozgi  dam  olish  oromgohlari 
atrofida  kengligi  3  metrdan  kam  bo‗lmagan  minerallashtirilgan  himoya  yo‗lakchasi 
bo‗lishi kerak.  
 
1.3.1.10.  Qishloq,  aholi  yashash  punktlari,  bog‗dorchilik  uyushmalari  va 
dala  hovli  kooperativlari  300  tadan  kam  xo‗jalik  bo‗lsa  yong‗inni  o‗chirish  uchun 
qo‗lda  ko‗tarib  yuriladigan  1  ta  motopompa,  300  tadan  1000  tagacha xo‗jaliklarga 
avtomobilga  ulanadigan  motopompa,  1000  ta  xo‗jalikdan  ortiq  bulsa, o‗t o‗chirish 
avtomobillari  bilan  ta‘minlashi  zarur.  
 
O‗t  o‗chirish  qismidan  50  chaqirimdan  ortiq  masofada  joylashgan  qishloq 
joylaridagi  dam  olish  va  sog‗lomlashtirish  maskanlari  mahalliy  hokimiyatlardan 
tasdiqlangan  hamda  yong‗in  xavfsizligi  xizmatlari  bilan    kelishilgan  qaror  asosida 
o‗t o‗chirish texnika va anjomlari  bilan  ta‘minlanishi  kerak.   
 
1.3.1.11.  Aholi  turar  joy  va  maskanlari  hududini  yonuvchi  chiqindilar 
to‗planadigan joyga  aylantirish  mumkin  emas.