Navoiy kon-metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti

 
9.Elektrodvigatellarda ishlash 
9.1.  Elektrodvigatellar  va  uning  harakatga  keltiruvchi  mexanizmlarining  tok 
o‗tkazuvchi  va  aylanayotgan  qismlariga  tegish  bilan  bog‗liq  bo‗lgan  ishlar  olib 
borilganda, elektrodvigateldan  kuchlanish  olib tashlanishi  shart. 
Elektrodvigatellarni  tok  o‗tkazuvchi  qismlari  va  uning  harakatga  keltiruvchi 
mexanizmlariga  va  aylanayotgan  qismlariga  tegib  ishlash  kerak  bo‗lmagan  barcha 
ishlarni  dvigatel  ishlab turgan paytida bajarish  mumkin. 
9.2.  Elektrodvigatelda  ish  olib  borilganda  erga  ulagichni  elektrodvigatelni 
taqsimlovchi  uskuna  (shit)  bilan  bog‗lovchi  kabel  elektr  tarmog‗ining  istalgan 
qismiga  qo‗yish  mumkin.  Mexanizmlarning  aylanayotgan  qismiga  tegish  darkor 

---

 
139 
bo‗lmagan  ishlarni  bajarishda  va  ulovchi  muftani  bo‗shatib  ajratish  kerak  bo‗lgan 
taqdirda kabel elektr  tarmog‗ini  erga ulash  talab qilinmaydi. 
Agar  o‗chirilgan  elektrodvigateldagi  ishlar  bajarilmayotgan  yoki  bir  necha  kunga 
to‗xtatilgan  bo‗lsa,  elektrodvigatelni  elektr  tarmog‗i  bilan  ulaydigan  kabel  elektr 
tarmog‗i  elektrodvigatel  tomonidan  erga  ulab  qo‗yilishi  shart.  Kabelning  ko‗ndalang 
kesimi  ko‗chma  erga  ulash  uskunasini  qo‗llashga  imkon  bermasa,  1000  V 
kuchlanishgacha  bo‗lgan  elektrodvigatellarda  kabelning  fazalari  payining  ko‗ndalang 
kesimidan  kam  bo‗lmagan  mis  sim  bilan  yoki  kabelni  fazalari  paylarini  o‗zaro  bir-
biriga  ulab  ularni  izolyasiyalash  keraq  Ushbu  erga  ulash  yoki  kabel  fazasi  paylarini 
bir-biriga  ulash,  tezkor-dispetcherlik  jurnalida  ko‗chma  erga  ulagichlar  singari 
hisobga olinishi  shart. 
9.3.  Nasoslar,  tugun  mo‗rilari  va  havo  yuboruvchi  uskunalar  elektrodvigatellarida, 
agar  ushbu  uskunalarga  ulangan  mexanizmlar  orqali  elektrodvigatelni  aylanib  ketishi 
mumkin  bo‗lsa,  elektrodvigatellarda  ishlashga  ijozat  berishdan  oldin  ularning 
zadvijka  va  shiberlari  yopilishi  va  qulflanishi,  shuningdek  elektrodvigatel  rotorlarini 
tormozlash choralari  ko‗rilishi  shart. 
9.4.  Ish  olib  borilayotgan  elektrodvigatel  yaqinida  joylashgan  bir  xil  turdagi  yoki 
unga  o‗xshash  gabaritli  elektrodvigatellarga,  ishlab  turishidan  yoki  zaxirada 
turganidan  qat‘iy nazar «To‗xta! Kuchlanish!» degan shiorlar  osilishi  shart.